Obce państwa próbują wpływać na opinię publiczną w UE za pomocą dezinformacji i cyberataków. Dowiedz się, jak UE temu przeciwdziała.
Wraz z szybkim rozwojem mediów społecznościowych i wzrostem napięć geopolitycznych, zagrożenie ze strony podmiotów zagranicznych próbujących zakłócać wybory i procesy demokratyczne w całej UE się zwiększa.
W 2024 r. w UE i w wielu innych demokratycznych krajach na całym świecie odbywają się wybory. Złośliwe podmioty mogą wykorzystać tę okazję i próbować podważyć zaufanie do wyborów lub systemu demokratycznego.
Choć wizerunek UE wśród obywateli Europy pozostaje pozytywny, nie jest ona odporna na manipulację informacjami i próby ingerencji. Z tego powodu UE podjęła konkretne kroki, aby wzmocnić obronę przed dezinformacją – przyjęła nowe przepisy i szuka innych sposobów zwiększania odporności i ochrony demokracji.
Demokracja w UE pod presją
Przez całą kadencję 2019-2024 Parlament Europejski ostrzegał przed systematycznymi próbami ingerencji w wybory podejmowanymi przez podmioty zagraniczne. Już w 2019 r. eurodeputowani zwrócili uwagę na gwałtowny wzrost rosyjskiej propagandy i próby obejścia ograniczeń zagranicznego finansowania partii politycznych.
Utworzono dwie komisje parlamentarne dla zbadania obcych ingerencji w procesy demokratyczne w UE – pierwszą w 2020 r., a kolejna w 2022 roku. Na podstawie ich ustaleń, posłowie i posłanki do Parlamentu Europejskiego przedstawili zalecenia dla poprawy odporności UE w odpowiedzi na dezinformację i ingerencje zagraniczne, aby ochronić wybory europejskie w 2024 roku.
Posłowie i posłanki wyrazili szczególne zaniepokojenie ingerencjami w sprawy UE ze strony Rosji i Chin, ale starali się także poprawić obronę UE przed ingerencją innych krajów, takich jak Katar i Maroko.
W lutym 2024 r. posłowie i posłanki do Parlamentu Europejskiego wyrazili swoje obawy i oburzenie po pojawieniu się dalszych zarzutów, że Rosja próbuje rekrutować eurodeputowanych jako ‘agentów wpływu’ i dostarcza narracje skrajnie prawicowym partiom politycznym i podmiotom w całej UE, aby osłabić poparcie dla Ukrainy.
Zwracając się do szefów państw i rządów UE w marcu 2024 r., Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego Roberta Metsola stwierdziła, że wybory europejskie będą “testem odporności naszych procedur”.
Nie możemy pozwolić, aby destrukcyjne narracje, propaganda i dezinformacja szerzyły się bez przeciwdziałania im.
Roberta Metsola, Przewodnicząca Parlamentu Europejskiego
Techniki i taktyki dezinformacyjne
Taktyki manipulacji mają na celu rozpowszechnianie fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji z zamiarem oszukania opinii publicznej i wywołania zamieszania, tak aby nie można było już odróżnić prawdy od kłamstwa.
Polaryzacja opinii to wzmacnianie najbardziej skrajnych punktów widzenia w istniejącej debacie, aby uciszyć bardziej umiarkowane opinie i utrudnić lub uniemożliwić demokratyczną debatę.
Narracje bezpodstawnie zarzucające nadużycia, nieprawidłowości czy niewiarygodność instytucji mają na celu sianie zamętu i chaosu oraz utrudnianie demokratycznej debaty.
Działania legislacyjne UE przeciwko zagranicznym ingerencjom
Posłowie i posłanki do Parlamentu Europejskiego przyjęli szereg aktów dla ochrony obywateli i społeczeństw UE przed dezinformacją i zagranicznymi ingerencjami.
Akt o usługach cyfrowych nakłada na platformy internetowe obowiązki w zakresie zwalczania dezinformacji i zapewniania użytkownikom przejrzystego i bezpiecznego środowiska online.
Nowe przepisy dot. przejrzystości reklam politycznych zakazują sponsorowania reklam przez kraje spoza UE przed wyborami.
Pierwsze na świecie kompleksowe przepisy o sztucznej inteligencji (AI) chronią prawa podstawowe w UE i przeciwdziałają dezinformacji, wprowadzając wymogi dot. przejrzystości w odniesieniu do treści generowanych przez sztuczną inteligencję.
Parlament przyjął także nowe przepisy chroniące dziennikarzy przed procesami sądowymi, które stanowią nadużycie, oraz zaostrzył przepisy chroniące wolność mediów przed ingerencjami politycznymi.
Aby lepiej chronić Parlament Europejski przed podmiotami zagranicznymi pragnącymi wpłynąć na jego pracę, posłowie i posłanki przyjęli reformy wzmacniające integralność, niezależność i odpowiedzialność Parlamentu.
Inne działania UE
UE uzupełnia nowe przepisy wzmacniając współpracę między organami wyborczymi, specjalistami ds. dezinformacji publicznej, europejskimi podmiotami weryfikującymi informacje i niezależnymi specjalistami ds. dezinformacji. Zacieśniła także stosunki z NATO w zakresie zwalczania dezinformacji.
Specjalna grupa zadaniowa w Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych pracuje nad ujawnianiem i przeciwdziałaniem manipulacji informacjami i dezinformacji pochodzącymi z prokremlowskich, rosyjskich źródeł. Opracowała specjalne sprawozdanie, w którym skupiono się na nadchodzących wyborach europejskich.
Parlament podjął działania dla podniesienia świadomości obywateli UE na temat dezinformacji. Przygotował też zestaw narzędzi edukacyjnych na temat wyborów europejskich.
Strona internetowa na temat wyborów europejskich zawiera informacje na temat zapewniania wolnych i uczciwych wyborów.
