Wolny handel z Kanadą

Komisja Europejska zwróciła się oficjalnie do Rady UE o podpisanie i zawarcie umowy o wolnym handlu między UE a Kanadą, zwanej kompleksową umową gospodarczo-handlową (CETA).

Umowa ma przynieść korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom – zarówno tym małym, jak i dużym – w całej Europie, począwszy od pierwszego dnia wejścia w życie. By umożliwić szybkie podpisanie i tymczasowe stosowanie umowy, tak by można było bez zbędnej zwłoki czerpać zakładane korzyści, Komisja postanowiła zaproponować “mieszaną” formę umowy CETA. Nie narusza to jej stanowiska prawnego, wyrażonego w sprawie, którą obecnie bada Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dotyczącej umowy handlowej zawartej między UE a Singapurem. Komisja, decydując się na ten krok, działa na rzecz podpisania umowy na kolejnym szczycie UE-Kanada w październiku.

Przewodniczący Jean-ClaudeJuncker powiedział: – Umowa handlowa między UE a Kanadą jest naszą najlepszą i najbardziej postępową umową handlową i chcę, by weszła w życie możliwie jak najszybciej. Zapewnia ona europejskim przedsiębiorstwom nowe możliwości i promuje przy tym nasze wysokie normy na korzyść obywateli Unii. Przeanalizowałem argumenty prawne i wysłuchałem wypowiedzi szefów państw lub rządów i przedstawicieli parlamentów narodowych. Nadszedł czas, by działać. Stawką jest wiarygodność europejskiej polityki handlowej.

Unijna komisarz ds. handlu CeciliaMalmström dodała: – Umowa zawarta z Kanadą stanowi ważny krok w europejskiej polityce handlowej. Jest to najbardziej ambitna umowa handlowa, jaką UE dotychczas zawarła. Zacieśni ona nasze długoletnie stosunki z Kanadą. Pomoże także osiągnąć tak bardzo potrzebny wzrost gospodarczy i stworzyć miejsca pracy, zapewniając jednocześnie utrzymanie w pełni wysokich norm UE w obszarach takich jak bezpieczeństwo żywności, ochrona środowiska i prawa pracownicze. Na tym właśnie polega nasza polityka handlowa. Mam nadzieję, że możliwe jest szybkie podpisanie, tymczasowe stosowanie i zawarcie umowy z Kanadą, z korzyścią dla konsumentów, pracowników i przedsiębiorców – Europa potrzebuje takiej umowy. Tymczasem otwarta pozostaje kwestia kompetencji w odniesieniu do takich umów, którą w najbliższym czasie będzie musiał wyjaśnić Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ze ściśle prawniczego punktu widzenia umowa ta zdaniem Komisji wchodzi w zakres wyłącznych kompetencji UE. Sytuacja polityczna w Radzie jest jednak jasna i rozumiemy konieczność zaproponowania ‘mieszanej’ formy umowy, by umożliwić jej szybkie podpisanie.

Po otrzymaniu od Rady zielonego światła i uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego możliwe będzie tymczasowe stosowanie umowy. Od pierwszego dnia obowiązywania CETA zniesie prawie wszystkie cła, co pozwoli unijnym przedsiębiorstwom zaoszczędzić setki milionów euro rocznie na należnościach celnych, z czego bezpośrednio skorzystają również konsumenci w UE dzięki niższym cenom i większemu wyborowi produktów pochodzących z Kanady.

Umowa będzie sprzyjać handlowi usługami, stworzy dostęp do nowych rynków i zapewni lepszy dostęp europejskim dostawcom usług, w którym to sektorze przedsiębiorstwa UE są światowym liderem, poczynając od usług transportu morskiego, usług telekomunikacyjnych i inżynieryjnych, a kończąc na usługach w zakresie ochrony środowiska i usługach księgowych. Ułatwi ona usługodawcom przemieszczanie się między UE i Kanadą i tym samym utrzymywanie kontaktów ze swoimi klientami. Co więcej umowa ułatwi uznawanie kwalifikacji zawodowych w przypadku zawodów regulowanych (np. architektów, księgowych i inżynierów), gdyż stworzy wysoko wykwalifikowanym pracownikom nowe możliwości w takich sektorach. CETA pozwoli przedsiębiorstwom z UE stawać do przetargów na zamówienia publiczne w Kanadzie na wszystkich szczeblach – na szczeblu władz federalnych, władz prowincji i władz lokalnych – i w obszarach takich jak systemy informatyczne czy infrastruktura drogowa i kolejowa.

Poza obcięciem ceł CETA pomoże zredukować koszty po stronie przedsiębiorstw unijnych, zwłaszcza tych mniejszych. Będzie to możliwe dzięki wzajemnemu uznawaniu tzw. poświadczeń oceny zgodności w odniesieniu do szerokiej gamy produktów, np. urządzeń elektronicznych czy zabawek. Przykładowo, jeśli przedsiębiorstwo unijne chce eksportować zabawki, będzie musiało poddać swój produkt tyko jednemu testowi, w Europie, by uzyskać świadectwo ważne na terytorium Kanady. Oznacza to oszczędność czasu i pieniędzy.

Kanada zobowiązała się ponadto przyjąć podejście UE i publikować wszystkie swoje przetargi na zamówienia publiczne na jednej stronie internetowej. Zdecydowanie ułatwi to zainteresowanym przedsiębiorstwom z UE dostęp do niezbędnych informacji o takich przetargach.

Dzięki CETA przedsiębiorstwa z Kanady i UE będą teraz mogły konkurować na równych warunkach.

W CETA określono także restrykcyjne przepisy dotyczące ochrony praw pracy i ochrony środowiska. Obie strony umowy zobowiązały się, że nigdy nie będą naruszać wysokich norm UE dla dobra interesów handlowych i będą podejmować wspólne działania, by zachęcać inne państwa na całym świecie – szczególnie kraje rozwijające się – do podnoszenia swoich norm.

Ponad 140 europejskich oznaczeń geograficznych dla produktów spożywczych (np. Tiroler Speck z Austrii, ser Gouda z Holandii i Roquefort z Francji) będzie objętych wysoką ochroną na kanadyjskim rynku. Bez CETA taka ochrona nie istnieje. CETA zapewni, by tylko autentyczne produkty były dopuszczone do sprzedaży w Kanadzie pod takimi nazwami.

CETA wprowadza ponadto nowy system sądów ds. inwestycji i ulepszone przepisy dotyczące ochrony inwestycji. Gwarantuje to rządom UE prawo do wprowadzania przepisów w interesie swoich obywateli, przy czym nadal przyciągać one będą zagranicznych inwestorów, oferując im ochronę ich inwestycji. Nowy system przyczynia się także do bardziej uczciwego i przejrzystego rozstrzygania sporów inwestycyjnych. Stanowi on ważny krok w kierunku nadrzędnego celu UE, jakim jest sąd ds. inwestycji o wymiarze globalnym.

Po wydaniu przez Radę decyzji możliwe będzie tymczasowe stosowanie CETA. Pełne wejście w życie umowy będzie uwarunkowane zawarciem jej przez UE w drodze decyzji Rady, zgody Parlamentu Europejskiego oraz stosownych krajowych procedur ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie.

Więcej informacji: