Reforma rynku energii: rozwiązania UE w walce z niestabilnymi cenami

Dowiedz się więcej o reformie rynku energii elektrycznej w UE, która ma obniżyć ceny, wspierać energię odnawialną i stabilizować ceny.

Słupy elektryczne u podnóży Alp, sfotografowane w pobliżu bawarskiej wsi Puchheim, na południu Niemiec, 27 listopada 2023 roku.
UE chce walczyć z manipulacjami na rynku energii elektrycznej.

Przez ponad 20 lat UE miała sprawnie działający rynek energii elektrycznej. Jednak wojna Rosji w Ukrainie i zwiększona przez to niestabilność rynku energii uwydatniły silne uzależnienie od importu paliw kopalnych.

W kwietniu 2024, Parlament przyjął reformę przepisów dotyczących rynku energii elektrycznej. Celem jest promowanie długoterminowych umów na energię niepochodzącą z paliw kopalnych, wprowadzenie czystszych i elastycznych rozwiązań oraz zwiększenie przejrzystości rynku. Zaproponowane zmiany mają stworzyć bardziej odporny i zrównoważony rynek energii.

Zapewnienie stabilności cen energii elektrycznej

Unia Europejska chce zapewnić, że zarówno producenci energii, jak i konsumenci czerpią korzyści z przewidywalnych cen. Jednym ze sposobów na osiągnięcie tego celu jest poprzez tzw. dwukierunkowy kontrakt różnicowy (ang. CFD) dla nowych inwestycji w produkcję energii niskoemisyjnej, które wymagają finansowania publicznego.

To oznacza, że władze krajowe ustalają z producentami energii widełki cenowe dla energii elektrycznej. To ma pozytywne skutki dla każdego: producenci mogą mieć pewność, że będą w stanie sprzedać energię po przewidywalnej stawce, dostarczając energię klientom.

Infografika wyjaśniająca, jak działają dwukierunkowe kontrakty różnicowe. Gdy cena rynkowa przekracza uzgodniony przedział cenowy, wytwórca zwraca różnicę w cenie. Gdy cena rynkowa jest poniżej zakresu cenowego, wytwórca otrzymuje różnicę w cenie.
Reforma rynku energii elektrycznej

W obszarach, gdzie dwukierunkowe kontrakty różnicowe nie są istotne, zachęca się do tzw. umów zakupu energii elektrycznej (PPA), które tworzą długotrwałą stabilność.

Przejście na system oparty na energii odnawialnej jest niezbędne dla zapewnienia zrównoważonych i niezależnych dostaw energii w UE. Dlatego Unia Europejska ustanawia ambitne cele – w 2023 r. UE przyjęła przekształconą dyrektywę ws. energii odnawialnej, podnoszącą wiążący cel osiągnięcia udziału OZE na poziomie minimum 42,5 procent do 2030 r., w zgodzie z Europejskim Zielonym Ładem.

Energia odnawialna stabilizuje ceny

Ochrona konsumentów ma priorytetowe znaczenie. Reforma rynku energii elektrycznej oferuje nie tylko bardziej stabilne ceny oparte na energii odnawialnej, ale również daje konsumentom możliwość wyboru pomiędzy bezpiecznymi długoterminowymi umowami a dynamicznym ustalaniem cen. Zapewni ochronę wrażliwych konsumentów i jednocześnie będzie wspierać efektywne wykorzystywanie energii.

Dla zwiększenia elastyczności systemu energetycznego, kraje członkowskie muszą ocenić swoje potrzeby, ustalić cele dotyczące produkcji energii niepochodzącej z paliw kopalnych oraz pracować nad umożliwieniem magazynowania energii.

Regulacja rynku gazowego

Wraz z reformą rynku energii elektrycznej, Parlament Europejski przyjął kolejny akt prawny. Dotyczy on regulacji rynków wewnętrznych dla gazów odnawialnych i gazu ziemnego oraz wodoru. Będzie wspierać odnawialne i niskoemisyjne gazy takie jak wodór. Celem jest przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i redukcja zależności UE od rosyjskich paliw kopalnych.

Działania UE w zakresie energii elektrycznej:

Więcej informacji