Komisja Europejska i rząd Zjednoczonego Królestwa osiągnęły dziś zasadniczo porozumienie polityczne w sprawie ram Windsor. Stanowi to kompleksowy zestaw wspólnych rozwiązań mających na celu ostateczne sprostanie praktycznym wyzwaniom, przed którymi stoją obywatele i przedsiębiorstwa w Irlandii Północnej, zapewniając im tym samym trwałą pewność i przewidywalność.  

Wspólne rozwiązania obejmują między innymi nowe uzgodnienia dotyczące ceł, produktów rolno-spożywczych, leków, podatku VAT i akcyzy, a także konkretne instrumenty mające na celu zapewnienie lepszego wysłuchania głosów mieszkańców Irlandii Północnej w konkretnych kwestiach, szczególnie istotnych dla tamtejsze społeczności. Podstawą tych nowych ustaleń są solidne zabezpieczenia zapewniające integralność jednolitego rynku UE, do którego Irlandia Północna ma wyjątkowy dostęp.   

Dzisiejsze porozumienie polityczne w zasadzie pozwala obu stronom na otwarcie nowego rozdziału w naszym partnerstwie, opartym na wzajemnym zaufaniu i pełnej współpracy, pozwalającym również na uwolnienie pełnego potencjału ich relacji.

Przewodnicząca Ursula von der Leyen powiedziała: „ Plan Windsoru powstał dzięki prawdziwej woli politycznej i ciężkiej pracy, kierując się podstawową zasadą, że interesy i potrzeby ludzi powinny zawsze być na pierwszym miejscu. Wspieranie i ochrona ciężko wypracowanych zdobyczy Porozumienia Wielkopiątkowego (Belfast) było warunkiem wstępnym naszego przedsięwzięcia. Dziś nasze osiągnięcie pozwala nam przedstawiać ostateczne rozwiązania, które sprawdzają się w przypadku osób i przedsiębiorstw w Irlandii Północnej i które chronią nasz jednolity rynek. Pozwala nam również skierować stronę w stronę relacji dwustronnych, które odzwierciedlają stosunki bliskich sojuszników stojących ramię w ramię w czasach kryzysu”.

Wspólne rozwiązania wypracowane w ramach umowy o wystąpieniu opierają się na następujących punktach wyjścia:

• kompleksowe, przekrojowe i ostateczne rozwiązanie odnoszące się do praktycznych trudności związanych z funkcjonowaniem protokołu;
• równowaga między elastycznością przepływu towarów przeznaczonych do końcowego użytku w Irlandii Północnej a skutecznymi zabezpieczeniami gwarantującymi ochronę jednolitego rynku UE;
• Wyraźne rozróżnienie między towarami zagrożonymi a towarami, którym nie grozi wejście na jednolity rynek UE.

W obszarze sanitarnym i fitosanitarnym (SPS) wspólne rozwiązania zapewniają tę samą żywnośćbędzie dostępny na półkach supermarketów w Irlandii Północnej, podobnie jak w pozostałej części Wielkiej Brytanii. W praktyce detaliczne produkty rolno-spożywcze przeznaczone do ostatecznego spożycia w Irlandii Północnej będą mogły przemieszczać się z Wielkiej Brytanii przy minimalnych wymaganiach certyfikacyjnych i kontrolach. Brytyjskie normy zdrowia publicznego będą miały zastosowanie do detalicznych towarów rolno-spożywczych przeznaczonych do spożycia końcowego w Irlandii Północnej, podczas gdy unijne przepisy dotyczące zdrowia roślin i zwierząt nadal będą miały zastosowanie do ochrony jednolitego rynku UE. To rozwiązanie jest współmierne do zestawu istniejących i nowych zabezpieczeń, w tym urządzeń do kontroli SPS i etykietowania, które będą wprowadzane stopniowo. Kiedy te zabezpieczenia zostaną w pełni wprowadzone, kontrole tożsamości zostaną ograniczone do zaledwie 5%. Kontrole bezpośrednie będą prowadzone zgodnie z podejściem opartym na ryzyku i wynikach wywiadu. Ponadto podróżowanie ze zwierzętamibędzie łatwe dzięki prostemu dokumentowi podróży zwierzęcia, mikroczipowi i oświadczeniu właściciela, że ​​zwierzę nie pojedzie do UE.

Nowe rozwiązania w zakresie ceł opierają się na rozszerzonym programie Trusted Trader, który będzie otwarty również dla firm w Wielkiej Brytanii. Towary przewożone przez zaufanych handlowców, którym nie grozi wejście na jednolity rynek UE, skorzystają z radykalnie uproszczonych procedur i drastycznie uproszczonych deklaracji przy zmniejszonych wymaganiach dotyczących danych. Stwierdzono znaczne ułatwienia w zakresie transportu towarowego i przemieszczania wszystkich rodzajów paczek, tj. między przedsiębiorstwami, między przedsiębiorstwami a konsumentami i między konsumentami a konsumentami, przy czym przesyłki między konsumentami są całkowicie zwolnione z głównych wymogów celnych. Te nowe rozwiązania są możliwe w szczególności dzięki nowym uzgodnieniom w zakresie udostępniania danych, pozwalającym na ocenę ryzyka, co stanowiłoby podstawową podstawę kontroli. Solidne wydawanie zezwoleń i monitorowanie programu zaufanych handlowców oraz wzmożony nadzór rynku i egzekwowanie przepisów przez władze Zjednoczonego Królestwa również działają jako zabezpieczenia. Pełne procedury celne będą miały zastosowanie do towarów zagrożonych wprowadzeniem na jednolity rynek UE.

Znaleziono również trwałe rozwiązanie, które zapewni mieszkańcom Irlandii Północnej dostęp do wszystkich leków , w tym leków nowatorskich, w tym samym czasie i na takich samych warunkach jak mieszkańcy pozostałej części Wielkiej Brytanii. Stanowi to uzupełnienie rozwiązania przyjętego przez UE w kwietniu 2022 r. w zakresie dostaw leków generycznych do Irlandii Północnej. Te nowe uzgodnienia są możliwe dzięki nowym zabezpieczeniom, w szczególności etykietowaniu, które mają zapewnić, że leki nie zostaną wprowadzone na jednolity rynek UE.  

Stwierdzono również nowe możliwości elastyczności w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących VAT i akcyzy , którym towarzyszyły gwarancje chroniące UE przed ryzykiem nadużyć finansowych lub potencjalnym zakłóceniem konkurencji. Uzgodnienia te obejmują możliwość ustalenia brytyjskich stawek VAT poniżej minimalnych stawek VAT UE dla nieruchomości bez ryzyka, że ​​towary te trafią na jednolity rynek UE (np. pompa ciepła do domu). Brytyjski system zwolnień z podatku VAT dla MŚP ma obecnie zastosowanie zarówno do towarów, jak i usług, jeśli Wielka Brytania przestrzega unijnego progu dotyczącego wielkości MŚP. Istnieje teraz również możliwość opodatkowania wszystkich napojów alkoholowych zgodnie z ich zawartością alkoholu oraz ustalania obniżonych stawek celnych na napoje alkoholowe, jeśli są one podawane do bezpośredniego spożycia w obiektach hotelarskich w Irlandii Północnej, o ile stosowane stawki nie są niższe od minimów UE stawki celne.

Odnośnie rządzenia, głosy mieszkańców Irlandii Północnej i zainteresowanych stron będą lepiej słyszalne dzięki regularnemu zaangażowaniu na każdym szczeblu struktur umowy o wystąpieniu. Zaangażowanie zainteresowanych stron z Irlandii Północnej zostanie wzmocnione w kwestiach związanych z protokołem. W ramach Wspólnej Konsultacyjnej Grupy Roboczej zostaną utworzone nowe podgrupy tematyczne. Nowy mechanizm awaryjny, Stormont Brake, pozwoli rządowi Zjednoczonego Królestwa, na wniosek 30 członków Zgromadzenia Ustawodawczego w Irlandii Północnej, wstrzymać stosowanie w Irlandii Północnej zmienionych lub zastąpionych przepisów prawa UE związanych z protokołem, które mogły mieć znaczący i trwały wpływ, charakterystyczny dla codziennego życia tamtejszych społeczności. Mechanizm ten byłby uruchamiany w najbardziej wyjątkowych okolicznościach i w ostateczności,

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej pozostaje jedynym i ostatecznym arbitrem prawa UE.

Wspólne rozwiązania dotyczą również trudności wdrożeniowych związanych z kontyngentami taryfowymi (TRQ) dla najbardziej wrażliwych kategorii stali i wyjaśniają stosowanie zasad pomocy państwa . 

Te nowe uzgodnienia zostały wprowadzone w ramach umowy o wystąpieniu, której integralną częścią jest Protokół w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej. W ramach tych wcześniej ustalonych parametrów prawnych szereg ukierunkowanych poprawek do protokołu odnosi się w sposób ostateczny do nieprzewidzianych okoliczności lub niedociągnięć, które pojawiły się od czasu wejścia w życie protokołu. 

Następne kroki

Komisja Europejska i rząd Zjednoczonego Królestwa podejmą, w ramach swoich odpowiednich uprawnień, kroki niezbędne do przełożenia wspólnych rozwiązań na prawnie wiążące instrumenty oraz ich wdrożenia szybko i w dobrej wierze. W tym celu w nadchodzących tygodniach odbędzie się również posiedzenie Wspólnego Komitetu UE-Wielka Brytania ds. umowy o wystąpieniu, któremu współprzewodniczą wiceprzewodniczący Maroš Šefčovič i brytyjski minister spraw zagranicznych James Cleverly. Komisja przedstawiła dziś Radzie wnioski dotyczące stanowiska Unii w odniesieniu między innymi do decyzji, które należy przyjąć na tym posiedzeniu.

Ponadto Komisja przedłożyła dziś wnioski ustawodawcze w obszarach SPS, leków i kontyngentów taryfowych, które zostaną teraz przedłożone Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

Odpowiednie role Parlamentu Europejskiego i Rady będą w pełni respektowane.

Nowe ustalenia nie są zgodne z ustawą protokolarną dotyczącą Irlandii Północnej . Komisja z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rząd Zjednoczonego Królestwa wstrzymuje prace nad projektem ustawy o protokole dla Irlandii Północnej i nie kontynuuje prac nad nim, w związku z czym sprawa trafi do parlamentu Zjednoczonego Królestwa pod koniec sesji parlamentarnej. Wdrożenie tych uzgodnień oznacza, że ​​nie będzie już podstaw do toczącego się postępowania sądowego Komisji przeciwko Zjednoczonemu Królestwu w związku z protokołem w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej.    

Tło

Protokół w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej, stanowiący integralną część umowy o wystąpieniu, został wspólnie uzgodniony i ratyfikowany zarówno przez UE, jak i Wielką Brytanię. Obowiązuje od 1 lutego 2020 r. i wywołuje skutki prawne na gruncie prawa międzynarodowego. Celem protokołu jest ochrona porozumienia wielkopiątkowego (Belfast) we wszystkich jego wymiarach, utrzymanie pokoju i stabilności w Irlandii Północnej, uniknięcie twardej granicy na wyspie Irlandii, przy jednoczesnym zachowaniu integralności jednolitego rynku UE.

Cytaty)

UE od samego początku wykazywała prawdziwe zrozumienie dla nieprzewidzianych praktycznych trudności związanych z wdrażaniem protokołu w terenie. Wspólne rozwiązania są wynikiem wytrwałości i determinacji zarówno Komisji, jak i Wielkiej Brytanii. Zapewniają, że protokół działa z korzyścią dla wszystkich w Irlandii Północnej. Stoją również na straży integralności jednolitego rynku UE. I pomagają nam budować taką współpracę z Wielką Brytanią, jakiej potrzebujemy w dzisiejszym świecie – trwałą, strategiczną i odnoszącą sukcesy.Wiceprzewodniczący Maroš Šefčovič – 27.02.2023

Windsor Framework powstał dzięki prawdziwej woli politycznej i ciężkiej pracy, kierując się fundamentalną zasadą, że interesy i potrzeby ludzi powinny zawsze być na pierwszym miejscu. Wspieranie i ochrona ciężko wypracowanych zdobyczy Porozumienia Wielkopiątkowego (Belfast) było warunkiem wstępnym naszego przedsięwzięcia. Dziś nasze osiągnięcie pozwala nam przedstawiać ostateczne rozwiązania, które sprawdzają się w przypadku osób i przedsiębiorstw w Irlandii Północnej i które chronią nasz jednolity rynek. Pozwala nam to również skierować stronę w stronę stosunków dwustronnych, które odzwierciedlają stosunki bliskich sojuszników stojących ramię w ramię w czasach kryzysu.Przewodnicząca Ursula von der Leyen – 27.02.2023