Osiemnaście miesięcy po zainicjowaniu przez przewodniczącego Jean-Claude’a Junckera planu inwestycyjnego dla Europy oraz rok po uruchomieniu Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) Komisja podsumowuje dotychczasowe osiągnięcia. Komisja dzieli się zdobytymi doświadczeniami i przedkłada jasne propozycje, w których kreśli ambitne plany na przyszłość dla EFIS.

Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker oświadczył: – Plan inwestycyjny działa, na przekór pesymistom. Europejski Fundusz na rzecz inwestycji strategicznych tworzy miejsca pracy i codziennie pobudza inwestycje w gospodarce realnej. Dlatego proponujemy przedłużenie jego stosowania poza rok 2018. Nie rezygnujmy z naszych ambicji przywrócenia właściwego poziomu inwestycji w Europie.

Wiceprzewodniczący Jyrki Katainen, odpowiedzialny za miejsca pracy, wzrost, inwestycje i konkurencyjność, stwierdził: –Wspólnie z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym wiele osiągnęliśmy w ciągu minionych 12 miesięcy. Wspieramy innowacyjne projekty energetyczne, ośrodki opieki zdrowotnej, rozwój obszarów miejskich i szybkich łączy szerokopasmowych. Prawie 150 000 MŚP zyskało dostęp do nowych źródeł finansowania. Stworzyliśmy centrum, które świadczy usługi doradcze i udziela pomocy technicznej projektodawcom. Uruchomiliśmy nowy portal dla projektodawców, aby mogli prezentować swoje projekty inwestorom na całym świecie. Pozostaje jednak jeszcze wiele do zrobienia: musimy w dalszym ciągu pogłębiać jednolity rynek – wyjątkowy atut Unii Europejskiej – a państwa członkowskie muszą pracować nad usunięciem barier utrudniających inwestycje.

Dotychczasowe osiągnięcia

Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) jest trzonem opracowanego przez Komisję planu inwestycyjnego. Zarządzany przez grupę EBI fundusz jest zdecydowanie na dobrej drodze, by doprowadzić do uruchomienia co najmniej 315 mld euro na dodatkowe inwestycje w gospodarkę realną do połowy 2018 r. EFIS zapewnia gwarancję z tytułu pierwszej straty, tak aby EBI mógł inwestować w więcej projektów, czasem o wyższym poziomie ryzyka, a także inwestować wcześniej niż doszłoby to do skutku bez udziału EFIS. Ogólnie rzecz biorąc, EFIS jest już aktywny w 26 państwach członkowskich i oczekuje się, że dzięki wydanym do tej pory zezwoleniom da impuls do opiewających na kwotę 100 mld euro inwestycji. Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w szczególnym stopniu korzystały dotychczas z EFIS. Aby pobudzić większą aktywność EFIS w państwach członkowskich pozostających na razie w tyle, EBI i Komisja zwiększą swój lokalny zasięg.

Komisja oficjalnie zainaugurowała kolejny element planu inwestycyjnego: Europejski portal projektów inwestycyjnych(EPPI), platformę internetową skupiającą europejskich projektodawców i inwestorów z UE i spoza jej obszaru. Dzięki portalowi projekty, w które można inwestować, będą lepiej wyeksponowane w całej Europie. Inwestorzy wnioskowali o takie rozwiązanie i Komisja je dostarczyła. (nagranie wideo na temat nowego portalu, kliknij tutaj).

Europejskie Centrum Doradztwa Inwestycyjnego (ECDI) zapewnia pomoc techniczną i indywidualne porady projektodawcom prywatnym i publicznym. Centrum rozpatrzyło już ponad 160 wniosków. Chociaż początek już jest obiecujący, Komisja i EBI pracują nad tym, aby usługi doradcze zyskały bardziej lokalny charakter i były świadczone bliżej tych przedsiębiorstw, które powinny z nich korzystać.

W lutym Komisja opublikowała wytyczne dotyczące sposobów łączenia europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z EFIS, aby możliwa stała się realizacja jak największej liczby inwestycji. Pierwszy zestaw projektów już korzysta w praktyce z takiego połączenia, które w przyszłości ulegnie dalszemu uproszczeniu.

Ponadto Komisja już podjęła szereg kroków, aby poprawić otoczenie biznesowe i warunki finansowania w ramach trzeciego filara planu inwestycyjnego. Inicjatywy obejmują zmniejszenie narzutów kapitałowych dla zakładów ubezpieczeń i reasekuracji. Ubezpieczyciele poinformowali Komisję, że niektóre z przepisów dyrektywy w sprawie wypłacalności II zniechęcały ich do inwestowania w infrastrukturę. Przeszkoda ta została obecnie usunięta. Komisja oceni, czy należy w podobny sposób obniżyć bankowe narzuty kapitałowe na ekspozycje związane z infrastrukturę, uwzględniając dyskusje dotyczące wymagań kapitałowych ekspozycji bankowych. Aby ułatwić inwestycje kapitału wysokiego ryzyka w Europie, Komisja zaproponuje również pewne zmiany do ram regulacyjnych funduszy venture capital. Wspólnie z Eurostatem Komisja będzie nadal doprecyzowywać aspekty rachunkowości partnerstw publiczno-prywatnych, dokonywać ich przeglądu i w stosownych przypadkach wydawać odnośne wytyczne. Aby zapewnić inwestorom większą pewność prawa w odniesieniu do finansowania infrastruktury, Komisja opracowała praktyczne wskazówki dotyczące pojęcia pomocy państwa ujęte w formie komunikatu dotyczącego pojęcia pomocy państwa.

W komunikacie Realizacja Agendy jednolitego rynku na rzecz zatrudnienia, wzrostu i inwestycji określono wiele kierunków działań, które już zostały lub mają zostać zrealizowane na poziomie unijnym i będą służyć stworzeniu środowiska przyjaznego dla biznesu, aby pobudzać innowacje i inwestować w kapitał ludzki. W zakres tych działań wchodzą różne przedsięwzięcia: od stworzenia jednolitego rynku cyfrowego, przez urzeczywistnienie idei rynku bez granic dla usług i uproszczenie zasad opodatkowania podatkiem VAT, po ułatwienie przedsiębiorstwom rozpoczynających działalność dostępu do kapitału wysokiego ryzyka i inwestowanie w umiejętności. Komisja współpracuje również z Europejskim Funduszem Inwestycyjnym (EFI) w celu stworzenia ogólnoeuropejskiego funduszu obejmującego wszystkie fundusze venture capital, który łączyłby środki publiczne i kapitał prywatny w celu stworzenia dodatkowego bodźca i zwiększenia skali działalności nowych przedsiębiorstw. Państwa członkowskie powinny również kontynuować reformy strukturalne, aby wyeliminować wąskie gardła i ograniczenia biurokratyczne, które stanowią przeszkodę dla inwestycji.

Przyszłość EFIS

W oparciu o te pozytywne wyniki Komisja proponuje następujący sposób dalszego postępowania:

• Funkcjonowanie wzmocnionego EFIS będzie kontynuowane po zakończeniu początkowego trzyletniego okresu, aby wyeliminować pozostałe niedoskonałości i nieprawidłowości rynku oraz w dalszym ciągu pobudzać finansowanie przez sektor prywatny inwestycji kluczowych dla przyszłości Europy pod względem tworzenia miejsc pracy, wzrostu gospodarczego i konkurencyjności, cechujących się wyższą wartością dodaną. Komisja przedstawi jesienią wnioski ustawodawcze, mające na celu przedłużenie czasu funkcjonowania EFIS, mając na uwadze skromne zasoby budżetowe.
• Jednym z największych sukcesów EFIS było duże zainteresowanie i udział banków pośredniczących działających w całej UE w celu zapewnienia finansowania dla MŚP, tzw. okno EFIS dla MŚP. Ten element zostanie szybko rozbudowany w obecnych ramach, z pożytkiem dla MŚP i spółek o średniej kapitalizacji we wszystkich państwach członkowskich. Komisja będzie współpracować z Radą Zarządzającą EFIS w celu wykorzystania wszystkich możliwości istniejących w ramach rozporządzenia w sprawie EFIS, aby zapewnić wzmocnienie okna dla MŚP.
• Komisja zbada możliwość wykorzystania modelu wzorowanego na EFIS do inwestycji w rozwijających się państwach trzecich.
• Połączenie wsparcia z EFIS i europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych zostanie jeszcze bardziej uproszczone, a prawne i inne przeszkody w tworzeniu takich połączeń – wyeliminowane.
• Centrum doradcze (ECDI) zostanie wzmocnione, by umożliwić mu działanie w bardziej lokalnym wymiarzei zacieśnić jego współpracę z krajowymi bankami prorozwojowymi.
• W dalszym ciągu – przy silnym zaangażowaniu Komisji, grupy EBI, krajowych banków prorozwojowych oraz innych właściwych podmiotów – propagowane będzie ustanawianie platform inwestycyjnych. Ma to szczególne znaczenie w przypadku małych projektów, które mogą dzięki temu osiągnąć odpowiednią skalę.
• Efektywność energetyczna jest niewątpliwie jednym z najlepiej rozwijających się sektorów objętych działaniem EFIS. EFIS będzie nadal wspierać rozwój rynku zrównoważonych i ekologicznych projektów poprzez zachęcanie do rozwoju rynku obligacji ekologicznych w Europie i lepszej koordynacji dotychczasowych wysiłków.
• Komisja będzie w dalszym ciągu realizować swoje priorytety jednolitego rynku. Wspólnie z Eurostatem Komisja będzie nadal doprecyzowywać aspekty rachunkowości partnerstw publiczno-prywatnych, dokonywać ich przeglądu i w stosownych przypadkach wydawać odnośne wytyczne.
• Państwa członkowskie powinny również ustanowić jasne priorytety, przygotowywać konkretne projekty inwestycyjne z pomocą centrum doradztwa – w szczególności w odniesieniu do projektów transgranicznych – i opracowywać projekty w sposób optymalny, zapewniający większe wykorzystanie instrumentów finansowych. W ramach europejskiego semestru, aby uporać się z krajowymi barierami dla inwestycji, państwa członkowskie powinny wypełniać indywidualne zalecenia.

Dodatkowe informacje

• Więcej informacji na temat dzisiejszego komunikatu prasowego znajduje się w notatce prasowej.
• Pełny wykaz projektów zatwierdzonych dotychczas do finansowania w ramach EFIS można znaleźć tutaj.
• Pełny wykaz umów z MŚP zatwierdzonych dotychczas do finansowania w ramach EFIS można znaleźć tutaj.
• Najnowsze dane dotyczące EFIS, w tym w podziale na branże i kraje, można znaleźć tutaj.
• Więcej ogólnych informacji na temat planu inwestycyjnego znajduje się w najczęściej zadawanych pytaniach.KontekstKryzys gospodarczy spowodował gwałtowny spadek poziomu inwestycji w całej Europie. Dlatego obecnie niezbędne są kolektywne, skoordynowane działania na szczeblu europejskim, które pozwolą odwrócić tę negatywną tendencję i przyniosą ożywienie gospodarcze w Europie. W całej UE dostępne są odpowiednie zasoby, które należy uruchomić w celu wsparcia inwestycji. Nie ma jednej, prostej odpowiedzi ani przycisku, po którego naciśnięciu pojawi się wzrost gospodarczy, i nie ma też uniwersalnego rozwiązania. Podejście Komisji do gospodarki opiera się na trzech filarach. Są to: reformy strukturalne, mające na celu skierowanie Europy na nową ścieżkę wzrostu; odpowiedzialność budżetowa, mająca przywrócić dobrą kondycję finansów publicznych i umocnić stabilność finansową oraz inwestycje, których zadaniem jest pobudzenie i utrzymanie trwałego wzrostu.

  Plan inwestycyjny dla Europy jest głównym elementem tej strategii. Ma on na celu usunięcie przeszkód dla inwestycji, zapewnienie wyeksponowania projektów inwestycyjnych i pomocy technicznej dla nich, jak również inteligentniejsze wykorzystanie nowych i istniejących zasobów finansowych. Po upływie roku Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) już przynosi rezultaty.

  Finansowanie przez EFIS – najnowsze dane

  Do tej pory Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) zatwierdził 64 projekty, które będą finansowane z EFIS, co odpowiada kwocie finansowania wynoszącej 9,3 mld euro. Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) zatwierdził 185 umów o finansowanie MŚP, przy czym łączna suma środków przeznaczonych na ten cel w ramach EFIS wynosi 3,5 mld euro. Oczekuje się, że ze środków tych skorzysta około 141 800 MŚP i spółek o średniej kapitalizacji. Wszystkie te działania są zlokalizowane w 26 państwach członkowskich i oczekuje się, że pobudzą one inwestycje o łącznej wartości ponad 100 mld euro.