Komisja przyjęła wczoraj wnioski w sprawie dwóch nowych programów – „Zdrowie na rzecz wzrostu gospodarczego” i program ochrony konsumentów. Ich celem jest budowanie Europy zdrowych, aktywnych i świadomych swoich praw obywateli, którzy mogą współtworzyć wzrost gospodarczy.
Programy realizowane w latach 2014–2020 będą skupione na mniejszej liczbie konkretnych działań o wyraźnej unijnej wartości dodanej. Program „Zdrowie na rzecz wzrostu gospodarczego” ma dysponować budżetem w wysokości 446 mln euro, natomiast na program ochrony konsumentów przewiduje się przeznaczyć 197 mln euro. Program „Zdrowie na rzecz wzrostu gospodarczego” ma stanowić wsparcie i uzupełnienie dla działań prowadzonych przez państwa członkowskie z myślą o osiągnięciu następujących czterech celów:
– rozwoju innowacyjnych i stabilnych systemów ochrony zdrowia;
– poprawy dostępu do wysokiej jakości, bezpiecznej opieki zdrowotnej dla obywateli;
– promocji zdrowia i zapobiegania chorobom;
– ochrony obywateli przed transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi.
Program ochrony konsumentów służyć będzie unijnej polityce ochrony konsumentów w nadchodzących latach. Jego celem jest nadanie konsumentom centralnej roli na jednolitym rynku oraz umożliwienie im czynnego udziału w rynku i czerpania z niego korzyści, w szczególności:
– zwiększenie bezpieczeństwa produktów przez skuteczne monitorowanie rynku;
– poprawa informacji dla konsumentów, edukacja i zwiększanie wiedzy konsumentów na temat przysługujących im praw;
– konsolidacja praw konsumentów i poprawa skuteczności dochodzenia roszczeń, zwłaszcza za pośrednictwem alternatywnych metod rozwiązywania sporów;
– skuteczniejsze transgraniczne egzekwowanie praw konsumentów.
W tych programach najważniejszy jest człowiek. Chodzi o poprawę warunków życia, tak, aby każdy mógł w pełni wykorzystać swój potencjał i odgrywać ważną rolę w społeczeństwie i gospodarce. Zapewnienie dłuższego zdrowego i aktywnego życia jest dobre nie tylko dla ludzi, ale także dla rynku pracy i wzrostu gospodarczego. Pewni siebie i swoich praw konsumenci tworzą dobrze prosperujące rynki. Jestem przekonany, że te dwa programy w znacznym stopniu przyczynią się do osiągnięcia celów strategii »Europa 2020« – zapewnienia do końca obecnej dekady inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego, sprzyjającego włączeniu społecznemu – powiedział komisarz UE ds. zdrowia i polityki konsumenckiej John Dalli przy okazji ogłoszenia nowych programów w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów.
JAKIE SĄ CELE PROGRAMÓW?
Program w dziedzinie zdrowia
Program ten będzie się opierał na dokonaniach wcześniejszych programów w dziedzinie zdrowia i służył realizacji działań mających na celu wykorzystanie innowacji w ochronie zdrowia, poprawę jakości i bezpieczeństwa opieki zdrowotnej, promocję zdrowia i zapobieganie chorobom oraz ochronę obywateli przed transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi.
Do przykładów działań, które będą kontynuowane w ramach nowego programu, należą:
– współpraca w dziedzinie oceny technologii medycznych: działająca w całej UE na zasadzie dobrowolnego udziału sieć agencji oceny technologii medycznych z państw członkowskich. Jej celem jest wymiana informacji na temat efektywności technologii medycznych, takich jak leki, wyroby medyczne i środki profilaktyczne, aby służyć pomocą przy podejmowaniu decyzji dotyczących technologii medycznych na poziomie krajowym;
– współpraca na poziomie unijnym dotycząca chorób rzadkich, której celem jest poprawa poziomu zapobiegania, rozpoznawania i leczenia pacjentów cierpiących na choroby rzadkie w całej UE; przykładem jest unijny portal poświęcony chorobom rzadkim (www.orpha.net), wykorzystywana na całym świecie baza danych na temat chorób rzadkich;
– zapobieganie chorobom nowotworowym i ich kontrola za pomocą unijnych wytycznych w sprawie badań przesiewowych, których celem jest wczesne rozpoznanie choroby, ratujące życie; a także wymiana wiedzy i najlepszych praktyk dotyczących zapobiegania chorobom nowotworowym, badań naukowych w tej dziedzinie i opieki nad pacjentami.
Program ochrony konsumentów
Program ten ma być kontynuacją poprzedniego, ale działania będą się koncentrowały przede wszystkim na upodmiotowieniu konsumentów przez zapewnienie im bezpieczeństwa, informacji i edukacji oraz mechanizmów egzekwowania praw i dochodzenia roszczeń. Przedmiotem tych działań będą:
– monitorowanie i egzekwowanie bezpieczeństwa za pomocą unijnych systemów, takich jak RAPEX, unijny system szybkiego informowania;
– inicjatywy w zakresie informowania i edukowania konsumentów, zwłaszcza młodych konsumentów, na temat przysługujących im praw. Stale rozwijany będzie także zasób materiałów stanowiących podstawy wiedzy dla kształtowania unijnej i krajowej polityki w kwestiach dotyczących konsumentów, na przykład tablica wyników dla rynków konsumenckich, która pokazuje, które rynki nie spełniają oczekiwań konsumentów w Europie;
– prawodawstwo, którego celem jest rozszerzenie praw konsumentów, na przykład dyrektywa w sprawie kredytu konsumenckiego zapewniająca konsumentom w całej Europie ten sam zestaw podstawowych praw, w tym prawo do jasnych i porównywalnych informacji przed podjęciem zobowiązania finansowego; dochodzenie roszczeń: w tej kwestii wykonano już prace przygotowawcze, szczególnie w zakresie alternatywnych metod rozwiązywania sporów;
– działania na rzecz egzekwowania prawa z wykorzystaniem akcji kontrolnych koordynowanych przez Komisję Europejską i prowadzonych równocześnie przez krajowe organy ds. egzekwowania praw konsumentów dla ustalenia, gdzie te prawa są łamane lub zagrożone.
Informacje podstawowe
Nowe unijne programy są kontynuacją realizowanych obecnie programów w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów, które oferują państwom członkowskim nieocenione możliwości inwestowania w tych obszarach. Okres obowiązywania tych programów upływa z końcem 2013 r.
Nowe programy w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów należą do priorytetów finansowych UE na lata 2014–2020 (wieloletnie ramy finansowe UE), które zostały ogłoszone przez Komisję Europejską w czerwcu tego roku.
Procedura / Co dalej?
Wnioski Komisji zostaną teraz poddane pod dyskusję w Parlamencie Europejskim i Radzie Unii Europejskiej z zamiarem ich przyjęcia do końca 2013 r., aby umożliwić rozpoczęcie nowych programów w dziedzinie ochrony zdrowia i konsumentów w 2014 r.
Negocjacje w sprawie wieloletnich ram finansowych dla całego budżetu UE będą kontynuowane równolegle.