Kultura Europejska na wskroś przenika nasze życie, do tego stopnia, że nie zdajemy sobie sprawy z jej wszechobecności. Tymczasem jest to dziedzictwo, które wymaga troski, opieki i uwagi, aby mogło inspirować kolejne pokolenia Europejczyków.
Europa Nostra to ogólnoeuropejski, szybko rosnący w siłę ruch obywatelski, którego celem jest ochrona europejskiego dziedzictwa kulturowego. Jednym z głównych działań ruchu, podejmowanych we współpracy z Unią Europejską, jest coroczne przyznawanie nagrody UE i Europa Nostra – najbardziej prestiżowego wyróżnienia w obszarze dziedzictwa kulturowego.
Nagroda UE i Europa Nostra w dziedzinie dziedzictwa kulturowego po raz pierwszy została przyznana w 2002 roku przez Komisję Europejską – od tego czasu jest organizowana przez Europa Nostra. Co roku nagrodę otrzymać może maksymalnie 30 projektów, w tym do siedmiu – Grand Prix, i jeden – nagrodę publiczności, wybieraną w internetowym głosowaniu. Laureaci nagrody Grand Prix otrzymują 10 000 euro, a pozostali certyfikat i statuetkę.
Nagroda jest przyznawana w czterech kategoriach:
- Ochrona dziedzictwa kulturowego
- Badania naukowe
- Aktywna działalność na rzecz dziedzictwa kulturowego
- Edukacja, szkolenia i kampanie informacyjne
Przyznanie nagród odbywa się podczas uroczystej ceremonii, za każdym razem w innym kraju. W 2015 roku uroczystość miała miejsce w Ratuszu w Oslo, w roku 2016 gospodarzem była stolica Hiszpanii. Uroczystość jest okazją do spotkania dla profesjonalistów zajmujących się dziedzictwem kulturowym, możliwością wymiany doświadczeń, oraz okazją do pokazania światu tego, co najlepsze w europejskiej kulturze.
Spośród polskich osiągnięć, w 2013 roku, w kategorii badań naukowych nagrodę otrzymały zespoły fabryczno-mieszkalne w europejskim przemyśle włókienniczym z lat 1771-1914 w Łodzi. W 2011 roku wyróżniony został zabytkowy spichlerz w Gdańsku “Błękitny Baranek”, w kategorii ochrony dziedzictwa kulturowego. Natomiast w kategorii aktywnej działalności na rzecz dziedzictwa kulturowego, Grand Prix zdobył Szymon Modrzejewski z Nowicy, zajmujący się odnową cmentarzy w Bieszczadach i Beskidach. W 2006 roku wyróżnienie otrzymało Muzeum Archeologiczne w Biskupinie.
Zgłoszenia do edycji 2017 przyjmowane będą do 1 października. Więcej informacji na stronie: http://www.europanostra.org/heritage-awards/.
