1 lipca 2019r. prezydencję w Radzie Unii Europejskiej po Rumunii przejęła Finlandia. Jest to już trzecia prezydencja tego kraju w Radzie UE, odkąd przystąpiła do wspólnoty europejskiej w 1995r.. Jej motto na okres tej prezydencji brzmi: „zrównoważona Europa, zrównoważona przyszłość” i na nim opierają się jej priorytety. W swoim programie skupia się na 4 kluczowych aspektach:
- Wzmocnienie wspólnych wartości i praworządności
- Uczynienie UE bardziej konkurencyjną i inkluzywną społecznie
- Wzmocnienie pozycji UE jako globalnego lidera działań klimatycznych
- Kompleksowa ochrona bezpieczeństwa obywateli
Ponadto Finlandia jako pierwsza uwzględni w pracach Rady priorytety nowego programu strategicznego 2019–2024, który ma przyspieszyć rozwój UE i sprostać jej wewnętrznym i zewnętrznym wyzwaniom.
Jak czytamy w programie prezydencji: „Jedność Unii Europejskiej jest ważniejsza niż kiedykolwiek. Kamienie węgielne integracji europejskiej – pokój, bezpieczeństwo, stabilność, demokracja i dobrobyt – muszą być chronione. Tylko poprzez wspólne działanie i obronę naszych wspólnych wartości UE może stawić czoła głównym wyzwaniom naszych czasów, jednocześnie promując dobrobyt obywateli. Europejska historia sukcesu jest zakorzeniona w instytucjach demokratycznych, prawach człowieka i praworządności. Musimy wzmocnić rządy prawa, aby umożliwić UE wiarygodną obronę opartego na zasadach systemu wielostronnego i międzynarodowych instytucji praw człowieka oraz umożliwić swoim obywatelom korzystanie z pokoju i równych praw.”
Dla Finów niezwykle istotna jest też kwestia ochrony środowiska. Deklarują oni, że chcą aby do 2035 r. Finlandia stała się „neutralna dla klimatu”. Natomiast na spotkaniu z unijnymi korespondentami Premier Finlandii Antti Rinne stwierdził, że “UE powinna odgrywać rolę globalnego lidera w działaniach klimatycznych – to kluczowe dla UE i dla całego świata. Mamy nadzieję, że będziemy pracować z innymi krajami członkowskimi w sprawie tego, jak UE może stać się neutralna klimatycznie. Naszym celem jest znalezienie porozumienia w sprawie strategii na 2050 r. do końca tego roku”.
Trudnym tematem dla fińskiej prezydencji będzie na pewno kwestia Brexitu, przewidzianego na 31 października br. Data opuszczenia UE przez Wielką Brytanię była już przesuwana dwukrotnie, ponieważ Izba Gmin nie poparła wynegocjowanego przez premier Theresę May porozumienia. Jednak na zmiany w porozumieniu Bruksela nie zamierza się zgadzać.
Podczas swojej prezydencji Finlandia będzie dążyć do poprawy i wzmocnienia zestawu narzędzi UE w zakresie praworządności. Celem jest znalezienie lepszych i skuteczniejszych sposobów zapewnienia poszanowania wspólnych wartości UE w państwach członkowskich i zapobieżenia potencjalnym problemom. Dialog dotyczący praworządności w Radzie zostanie poddany ocenie w celu przyjęcia go w bardziej uporządkowanej formie. Kontynuowane będą prace nad ustanowieniem mechanizmu wzajemnej oceny, a także negocjacje w sprawie uzależnienia otrzymania funduszy UE od poszanowania praworządności. Według Finlandii, Unia powinna podjąć kroki w celu promowania równości i integracji we wszystkich sektorach polityki. „Nierówności powodują znaczną utratę potencjału ludzkiego i gospodarczego, zarówno na szczeblu krajowym, jak iw UE. Dlatego potrzebujemy strategii na rzecz równości płci łączącej konkretne działania i włączanie do głównego nurtu.”
Finlandia zapowiada też podtrzymanie prac nad usprawnieniem procesów migracyjnych jakie zachodzą na terenie UE, z uwzględnieniem bezpieczeństwa wewnętrznego w strefie Schengen. Jak zaznacza w programie prezydencji: „W trudnym środowisku geopolitycznym UE musi zrobić więcej, aby wzmocnić europejską współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, będąc przy tym realnym partnerem dla innych regionów i organizacji, zgodnie z globalną strategią UE. Skuteczna współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony również wzmacnia solidarność między państwami członkowskimi. W ciągu ostatnich kilku lat osiągnęliśmy znaczący postęp w dziedzinie europejskiej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony. Uruchomienie Stałej Współpracy Strukturalnej (PESCO) wraz z Europejskim Funduszem Obrony (EDF) i skoordynowanym rocznym przeglądem obrony (CARD) oraz ustanowienie zdolności planowania wojskowego i prowadzenia operacji (MPCC) są ważnymi krokami w kierunku głębszego bezpieczeństwa i współpracy obronnej. Podczas naszej prezydencji chcemy zapewnić sprawną realizację istniejących celów i zadań. Będziemy również kontynuować aktywną strategiczną debatę na temat bezpieczeństwa i obrony w UE.”
Dodatkowo prezydencja fińska będzie dążyć do sfinalizowania negocjacji Rady w sprawie kolejnych wieloletnich ram finansowych (WRF) jesienią 2019r. Celem są zrównoważone ramy finansowe odzwierciedlające zarówno nowe priorytety, jak i tradycyjną politykę, która przyczynia się do istnienia wspólnych celów europejskich oraz działa w ramach wspólnie uzgodnionych pułapów.
