Komisarz ds. migracji, spraw wewnętrznych i obywatelstwa Dimitris Avramopoulos oznajmił: – Mamy dziś okazję wywiązać się z obietnicy, że obywatele Kosowa posiadający paszport biometryczny będą mogli wjeżdżać bez wiz na terytorium UE, dzięki czemu kontakty międzyludzkie staną się łatwiejsze, a powiązania biznesowe, społeczne i kulturalne między UE a Kosowem – silniejsze. Zmiana ta jest efektem ciężkiej pracy i wytężonych starań ze strony władz Kosowa, którym udało się wprowadzić daleko idące, trudne reformy w wymiarze sprawiedliwości i w sprawach wewnętrznych, a także w innych dziedzinach, takich jak praworządność. Wiem, jak ważny jest ruch bezwizowy dla obywateli Kosowa, i jestem bardzo zadowolony z osiągniętych postępów. Mam nadzieję, że Parlament i Rada wkrótce przyjmą nasz wniosek.

W sprawozdaniu z postępów Komisja potwierdza, że Kosowo spełniło wszystkie wymogi harmonogramu liberalizacji reżimu wizowego. Komisja zakłada też, że do dnia przyjęcia wniosku przez Parlament Europejski i Radę Kosowo ratyfikuje umowę z Czarnogórą i poprawi swoje wyniki w walce z przestępczością zorganizowaną i korupcją.

Dalsze wdrażanie przez Kosowo wszystkich wymogów określonych w czterech blokach harmonogramu dotyczącego wiz, a także wymogów w zakresie reintegracji i readmisji będzie obserwowane w ramach mechanizmu monitorowania po liberalizacji reżimu wizowego, w ramach procesu stabilizacji i stowarzyszenia, a w razie potrzeby także w ramach doraźnych mechanizmów monitorowania.

Po przyjęciu wniosku ustawodawczego przez Parlament Europejski i Radę obywatele Kosowa posiadający paszporty biometryczne nie będą potrzebowali wizy, aby udać się na krótkoterminowy pobyt (do 90 dni) do państw członkowskich UE – z wyjątkiem Irlandii i Wielkiej Brytanii – oraz czterech państw stowarzyszonych w ramach Schengen (Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria). Zwolnienie dotyczy wyłącznie wiz krótkoterminowych, ważnych przez okres 90 dni w każdym 180-dniowym okresie, na podróż w celach biznesowych, turystycznych lub rodzinnych. Obywatele UE mogą już podróżować bez wizy do Kosowa.

Inne warunki wjazdu do strefy Schengen będą nadal stosowane – obywatele Kosowa będą na przykład musieli udowodnić posiadanie wystarczających środków finansowych oraz okazać potwierdzenie celu podróży. Zwolnienie z obowiązku wizowego nie wiąże się z prawem do podjęcia pracy w UE.

Tak jak w przypadku wszystkich państw wymienionych w załączniku II do rozporządzenia wizowego, których obywatele mogą podróżować do Europy bez wiz, do ruchu bezwizowego obywateli Kosowa będzie miała zastosowanie klauzula ochronna wprowadzona na początku 2014 r. W świetle ostatnich dyskusji z państwami członkowskimi na temat polityki wizowej UE Komisja zaproponowała wzmocnienie mechanizmu zawieszającego, aby ułatwić państwom członkowskim zgłaszanie okoliczności, które mogą skutkować zawieszeniem i umożliwiają Komisji uruchomienie mechanizmu z własnej inicjatywy.

Przebieg procedury

19 stycznia 2012 r. Komisja Europejska rozpoczęła dialog w sprawie liberalizacji reżimu wizowego z Kosowem. W czerwcu 2012 r. Komisja przekazała władzom Kosowa harmonogram liberalizacji reżimu wizowego określający przepisy prawne i środki instytucjonalne, które Kosowo musiało przyjąć i wdrożyć, aby umożliwić liberalizację reżimu wizowego.

Harmonogram ten zawiera wykaz kompleksowych reform, które Kosowo miało obowiązek wdrożyć, aby stworzyć warunki do liberalizacji reżimu wizowego, m.in. w zakresie reintegracji i readmisji, zabezpieczenia dokumentów, zarządzania granicami i migracją, azylu, walki z przestępczością zorganizowaną i korupcją oraz praw podstawowych związanych z prawem do swobodnego przemieszczania się.

Komisja przyjęła wcześniej trzy sprawozdania z postępów Kosowa osiągniętych w ramach dialogu wizowego: pierwsze z nich – w dniu 8 lutego 2013 r.; drugie – w dniu 24 lipca 2014 r.; trzecie – w dniu 18 grudnia 2015 r., a czwarte – w dniu 4 maja 2016 r. Sprawozdania te zawierały ocenę postępów poczynionych przez Kosowo, zalecenia dla władz kosowskich i dane na temat oczekiwanych skutków w zakresie migracji i bezpieczeństwa. W trzecim sprawozdaniu stwierdzono, że pozostało jedynie osiem niespełnionych wymogów oraz że z chwilą, gdy Kosowo spełni te ostatnie kryteria – i pod warunkiem że do tego czasu utrzymane zostaną skuteczne środki zapobiegające nowym przepływom migracyjnym do UE – Komisja zaproponuje zniesienie obowiązku wizowego dla obywateli Kosowa.

Rada podejmie decyzję w sprawie wniosku Komisji kwalifikowaną większością głosów.

Dodatkowe informacje

• Wniosek o przeniesienie obywateli Kosowa do wykazu umożliwiającego bezwizowy wjazd na krótki pobyt w większości państw członkowskich UE
• Czwarte sprawozdanie w sprawie postępów poczynionych przez Kosowo w realizacji wymogów harmonogramu liberalizacji reżimu wizowego
• Dokument roboczy służb Komisji dołączony do czwartego sprawozdania w sprawie postępów Kosowa w realizacji wymogów harmonogramu liberalizacji reżimu wizowego