Na kształt przyszłego systemu podatku VAT wpłyną następujące nadrzędne cele:

• po pierwsze, system ten powinien w większym stopniu uwzględniać przedsiębiorców. Prostszy i bardziej przejrzysty system podatku VAT w znacznym stopniu zmniejszyłby ich obciążenia administracyjne i wzmocnił rozwój handlu transgranicznego, co z kolei miałoby korzystny wpływ na wzrost gospodarczy. Wśród działań przewidzianych z myślą o stworzeniu systemu podatku VAT bardziej przyjaznego przedsiębiorcom znalazły się: rozszerzenie systemu one-stop-shop w odniesieniu do transakcji transgranicznych, ujednolicenie deklaracji podatkowych dla podatku VAT, zapewnienie przejrzystego i łatwego dostępu do informacji na temat krajowych systemów podatku VAT poprzez centralny portal internetowy;
• po drugie, podatek VAT należy skuteczniej wykorzystać w celu wsparcia wysiłków państw członkowskich na rzecz konsolidacji budżetowej oraz zapewnienia trwałego wzrostu gospodarczego. Rozszerzenie podstawy opodatkowania oraz ograniczenie stosowania stawek obniżonych mogłoby przynieść dodatkowe dochody państwom członkowskim bez konieczności podnoszenia stawek. W niektórych państwach członkowskich rezygnacja ze zwolnień i stawek obniżonych umożliwiłaby nawet zredukowanie stawki podstawowej podatku VAT, bez zmniejszenia dochodów. W komunikacie określono zasady, którymi należy się kierować przy przeglądzie zwolnień i stawek obniżonych. Kwestię stosowania przez państwa członkowskie stawek obniżonych oraz zwolnień podatkowych Komisja będzie analizować również przy okazji przeglądów krajowych polityk podatkowych prowadzonych w kontekście europejskiego semestru (zob. MEMO/11/11);
• po trzecie należy zapobiec ogromnym stratom dochodu, jakie mają miejsce obecnie, spowodowanym brakiem poboru podatku VAT i nadużyciami podatkowymi. Szacuje się, że około 12 proc. całkowitej kwoty podatku VAT nie jest pobierane (tzw. ubytek podatku VAT). W 2012 r. Komisja przedstawi wniosek w sprawie mechanizmu szybkiego reagowania w celu zapewnienia skuteczniejszej reakcji państw członkowskich w przypadku podejrzenia o nadużycia. Ponadto Komisja zweryfikuje, czy obecne mechanizmy zapobiegania nadużyciom, takie jak Eurofisc, wymagają wzmocnienia. Przeanalizuje również możliwość utworzenia grupy ds. audytów transgranicznych w celu ułatwienia kontroli wielostronnych.

Komisja doszła również do wniosku, że kwestia przejścia na system podatku VAT oparty na opodatkowaniu w państwie pochodzenia stała się bez znaczenia. W związku z tym VAT będzie nadal pobierany w państwie przeznaczenia (tj. tam, gdzie znajduje się siedziba nabywcy towaru lub usługobiorcy), Komisja zaś podejmie prace nad stworzeniem nowoczesnego unijnego systemu podatku VAT w oparciu o tę właśnie zasadę.

Kontekst

W dniu 1 grudnia 2010 r. Komisja przyjęła zieloną księgę w sprawie przyszłości podatku VAT – W stronę prostszego, solidniejszego i wydajniejszego systemu podatku VAT. Publikacji zielonej księgi towarzyszyły sześciomiesięczne konsultacje publiczne, w wyniku których Komisja otrzymała 1700 odpowiedzi z uwagami od przedsiębiorców, przedstawicieli świata akademickiego, obywateli i organów podatkowych.

Parlament Europejski, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny oraz grupa ds. polityki podatkowej, która skupia osobistych przedstawicieli ministrów finansów, przyjęły z zadowoleniem zieloną księgę oraz potwierdziły potrzebę zreformowania unijnego systemu podatku VAT.

Równolegle Komisja przeprowadziła ocenę ekonomiczną systemu podatku VAT.

Węcej informacji:

Pełny tekst komunikatu i dalsze szczegółowe informacje na temat podatku VAT

Strona komisarza Algirdasa Šemety, odpowiedzialnego za podatki, unię celną, audyt oraz zwalczanie nadużyć finansowych

MEMO/11/874