Brak wymaganej ochrony siedlisk i gatunków leśnych to powód wezwania Polski przed Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu. Chodzi o obszary należące do sieci Natura 2000 – polskie prawodawstwo nie przewiduje obecnie drogi sądowej w przypadku planów urządzenia lasów. Zdaniem Komisji Europejskiej, oznacza to pozbawienie społeczeństwa skutecznej ochrony prawnej.
Komisja Europejska podjęła decyzję o skierowaniu sprawy przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości UE w związku z niezapewnieniem odpowiednich zabezpieczeń w celu ochrony siedlisk leśnych oraz gatunków roślin i zwierząt, zgodnie z wymogami dyrektywy siedliskowej (dyrektywa 92/43/EWG) i dyrektywy ptasiej (dyrektywa 2009/147/WE).
Dyrektywami tymi ustanowiono sieć Natura 2000 – ogólnounijną sieć obszarów chronionych, której celem jest zachowanie siedlisk i gatunków mających znaczenie dla UE. Zgodnie z tymi przepisami plany urządzenia lasu, które regulują działania związane z gospodarką leśną (np. pozyskiwanie drewna na obszarach chronionych), muszą zostać poddane ocenie pod kątem ich wpływu na obszary Natura 2000 przed wydaniem odpowiedniego zezwolenia. Zarówno Europejski Zielony Ład, jak i europejska strategia ochrony różnorodności biologicznej wskazują, że UE musi chronić i odbudowywać różnorodność biologiczną, aby powstrzymać jej utratę.
W przypadku Polski przeprowadzane są oceny planów urządzenia lasu, polskie prawo nie zapewnia jednak dostępu do wymiaru sprawiedliwości w odniesieniu do tych planów. Ponieważ mogą one mieć istotny wpływ na obszary Natura 2000, społeczeństwo jest pozbawione skutecznej ochrony sądowej.
Ponadto w 2016 r. Polska wyłączyła gospodarkę leśną z przestrzegania obowiązków w zakresie ścisłej ochrony gatunków, przewidzianych w dyrektywach ptasiej i siedliskowej, a takie wyłączenie narusza wymagany system ochrony.
Komisja skierowała wezwanie do usunięcia uchybienia w lipcu 2018 r., a następnie uzasadnioną opinię w lipcu 2019 r. W odpowiedzi Polska zgodziła się rozważyć zmianę swojego prawodawstwa w odniesieniu do wyjątków dotyczących gospodarki leśnej. Do tej pory nie poczyniono jednak żadnych postępów. W związku z tym Komisja postanowiła skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości UE.
Fot. AdobeStock
