Rada zatwierdziła 21 maja konkluzje o odporności demokratycznej i zabezpieczaniu procesów wyborczych przed wszelkimi formami ingerencji zagranicznej. W 2024 r. – w momencie gdy miliardy obywateli oddają głosy na całym świecie m.in. w wyborach do Parlamentu Europejskiego – odporność demokratyczna pozostanie jednym z głównych punktów programu działań Rady.
W zmieniającym się środowisku bezpieczeństwa demokracje stają przed nowymi wyzwaniami, ponieważ wrogie podmioty coraz częściej stosują taktykę hybrydową, aby podważać procesy wyborcze, poddawać w wątpliwość ich legitymację i zniechęcać do głosowania. Oprócz coraz częstszych manipulacji informacjami przez zagraniczne podmioty kampanie hybrydowe mogą również obejmować szkodliwe działania cybernetyczne i inne elementy, takie jak wykorzystanie sztucznej inteligencji i deepfake.
Konkluzje Rady zawierają przegląd różnych mechanizmów do dyspozycji UE, które mają przeciwdziałać zagrożeniom hybrydowym i zagranicznym ingerencjom oraz chronić wybory. Środki te to m.in.: zestaw narzędzi antyhybrydowych, zestaw narzędzi służących przeciwdziałaniu zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje, zespoły szybkiego reagowania na zagrożenia hybrydowe (zapewniające ramy skoordynowanej reakcji na kampanie hybrydowe), a także akt o usługach cyfrowych, wzmocniony kodeks postępowania w zakresie zwalczania dezinformacji, europejski akt o wolności mediów i różne sieci koordynacji.
W związku ze zbliżającymi się wyborami do Parlamentu Europejskiego Rada wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do podjęcia działań mających na celu monitorowanie prób ingerencji zagranicznych podmiotów w procesy demokratyczne UE. Zwraca się do Wysokiego Przedstawiciela UE do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa oraz do Komisji, by wraz z państwami członkowskimi w jak największym stopniu wykorzystywały wszystkie ustanowione mechanizmy, sieci i narzędzia, co ma służyć ścisłej współpracy w UE i wspierać integralność wyborów, jednak bez utrudniania otwartej debaty demokratycznej.
Rada zachęca Komisję do kontynuowania współpracy z platformami internetowymi oraz do bliskiej współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, środowiskiem akademickim oraz weryfikatorami faktów, a także do wymiany informacji z państwami członkowskimi, aby przeciwdziałać zagranicznym ingerencjom i dezinformacji w przestrzeni cyfrowej.
Rada podkreśla również kluczową rolę wolnych, niezależnych i pluralistycznych mediów, znaczenie wspierania umiejętności cyfrowych i umiejętności korzystania z mediów wśród obywateli, aby wzmocnić ogólną odporność społeczną na zagraniczne manipulacje informacyjne i ingerencje w informacje.
Kontekst
W kontekście zbliżających się wyborów europejskich istotnym priorytetem instytucji UE i państw członkowskich jest podnoszenie świadomości na temat zagranicznych ingerencji w procesy wyborcze i ochrona wyborów przed wszelkimi formami obcych ingerencji.
Przywódcy UE zwrócili szczególną uwagę na tę kwestię na posiedzeniu 17–18 kwietnia, kiedy to podkreślili, że UE i jej państwa członkowskie pragną ściśle monitorować i ograniczać wszelkie zagrożenia wynikające z dezinformacji i zagranicznej ingerencji w procesy wyborcze. Przywódcy zwrócili się do instytucji UE i organów krajowych o współpracę w tym zakresie.
W odpowiedzi, 24 kwietnia 2024 r., belgijska prezydencja Rady postanowiła uruchomić mechanizm reagowania kryzysowego na szczeblu politycznym w trybie wymiany informacji, aby zapewnić decydentom politycznym jasny obraz rozwoju sytuacji w zakresie zagranicznych ingerencji w wybory europejskie, przyczynić się do gotowości i wesprzeć szybką i skoordynowaną reakcję na szczeblu UE.
