UE dokonała znaczącego postępu w negocjacjach dotyczących umowy w sprawie minerałów krytycznych ze Stanami Zjednoczonymi, dążąc do wzmocnienia łańcuchów dostaw między obiema stronami w zakresie surowców o strategicznym znaczeniu.
Komisja Europejska przyjęła dziś wytyczne negocjacyjne na potrzeby umowy ze Stanami Zjednoczonymi w sprawie minerałów krytycznych. Celem jest wspieranie łańcuchów dostaw między UE a USA, jeśli chodzi o surowce krytyczne potrzebne do produkcji akumulatorów pojazdów elektrycznych. Tylko w 2022 r. UE wyeksportowała surowce krytyczne o wartości 8,3 mld euro, wykorzystywane w tej gałęzi produkcji.
Zawarcie umowy w sprawie minerałów krytycznych między UE a USA zagwarantuje UE status sojusznika równoważny statusowi amerykańskich partnerów, z którymi zawarte zostały umowy o wolnym handlu, na potrzeby amerykańskiej ustawy o obniżeniu inflacji. Przedsiębiorstwa z UE będą mogły zatem konkurować na rynku amerykańskim na równych warunkach z konkurentami lokalnymi i pochodzącymi z państw trzecich takich jak Chile, Korea czy Japonia.
Umowa w sprawie minerałów krytycznych między UE a USA przyczyni się również do zwiększenia zdolności produkcyjnych UE w sektorach przemysłowych o strategicznym znaczeniu. Rygorystyczne zapisy dotyczące ochrony środowiska i norm pracy pomogą zapewnić więcej dostaw surowców krytycznych pozyskiwanych w sposób zrównoważony.
Ponadto umowa przyczyni się do wzmocnienia proponowanych przez Komisję aktu w sprawie przemysłu neutralnego emisyjnie i aktu w sprawie surowców krytycznych, których celem jest zwiększenie produkcji UE w zakresie kluczowych technologii neutralnych pod względem emisji dwutlenku węgla.
Upoważnienie do negocjacji wraz z wytycznymi, po ich przyjęciu przez Radę, dadzą Komisji mandat do negocjowania umowy zawierającej postanowienia obejmujące:
- ułatwienia w handlu, tak aby surowce krytyczne wydobywane lub przetwarzane w UE mogły być wykorzystywane w pojazdach kwalifikujących się do subsydiów w ramach amerykańskiego programu „Clean Vehicle Credit”,
- współpracę na rzecz bardziej zrównoważonego charakteru sektora surowców krytycznych przez wspieranie wysokiego poziomu ochrony środowiska, międzynarodowych norm technicznych i podejścia opartego na gospodarce o obiegu zamkniętym,
- wspieranie praw pracowniczych w sektorze surowców krytycznych,
- wzmocnienie zrównoważonych i sprawiedliwych łańcuchów dostaw dzięki wspólnym standardom, we współpracy z sojusznikami i partnerami.
Co dalej?
Rada rozpatrzy wniosek i podejmie decyzję w jego sprawie. Następnie Komisja będzie mogła podjąć formalne negocjacje ze Stanami Zjednoczonymi w celu jak najszybszego zawarcia umowy.
Kontekst
W sierpniu 2022 r. Stany Zjednoczone uchwaliły ustawę o obniżeniu inflacji (ustawa IRA), w której wprowadzono program „Clean Vehicle Credit”. Są to subsydia na zakup pojazdów z kwalifikującymi się akumulatorami lub ogniwami paliwowymi w formie ulgi podatkowej. Aby pojazd kwalifikował się do uzyskania pełnego subsydium, musi być wyposażony m.in. w akumulator, w którym pewna część krytycznych surowców mineralnych albo została poddana recyklingowi w Ameryce Północnej albo została wydobyta i przetworzona w Stanach Zjednoczonych lub w państwie, z którym Stany Zjednoczone zawarły umowę o wolnym handlu lub umowę w sprawie minerałów krytycznych.
Bez umowy w sprawie minerałów krytycznych między UE a USA przedsiębiorstwa z UE są narażone na ryzyko wykluczenia z amerykańskich łańcuchów dostaw w sektorze motoryzacyjnym, co ogranicza możliwości eksportu z UE.
UE i USA ogłosiły zamiar wynegocjowania umowy w sprawie minerałów krytycznych we wspólnym oświadczeniu przewodniczącej Ursuli von der Leyen i prezydenta Joe Bidena z 10 marca 2023 r., a także we wspólnym oświadczeniu Rady UE-USA ds. Handlu i Technologii z 31 maja.
Więcej informacji
Wniosek Komisji dotyczący decyzji Rady upoważniającej do negocjacji
Załącznik do wniosku z wytycznymi negocjacyjnymi
Cytat(y)
Wynegocjowanie umowy w sprawie minerałów krytycznych ze Stanami Zjednoczonymi ma kluczowe znaczenie. Dzięki niej UE, jako sojusznik USA, będzie mogła na potrzeby ustawy IRA być traktowana podobnie do krajów, które zawarły umowy o wolnym handlu z USA. Zapewni to unijnym przedsiębiorstwom górniczym i chemicznym sprawiedliwy i łatwy dostęp do rynku USA – będą one mogły zaopatrywać zarówno unijnych, jak i amerykańskich producentów pojazdów elektrycznych. Potrzebne są szybkie postępy w zakresie tej ukierunkowanej umowy, aby przedsiębiorstwa z UE mogły być traktowane w taki sam sposób jak przedsiębiorstwa amerykańskie na potrzeby ustawy IRA. Zacieśni to również naszą współpracę w zakresie rozwoju czystych technologii w ramach transformacji ekologicznej oraz rozszerzy dostęp źródeł dostaw minerałów krytycznych, które są zrównoważone, godne zaufania i wolne od nadużyć w dziedzinie praw pracowniczych.
Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy odpowiedzialny za handel – 14/06/2023 do spraw miejsc pracy i praw socjalnych – 13/06/2023