Lepsza statystyka, lepsza polityka

Marianne Thyssen, komisarz do spraw zatrudnienia, spraw społecznych, umiejętności i mobilności pracowników, odpowiedzialna także za europejskie statystyki (EUROSTAT), powiedziała: – Robimy ważny krok w kierunku modernizacji statystyki społecznej. Nie chodzi tu jednak o liczby, lecz o ludzi. Dobra polityka zaczyna się od dobrych danych. Potrzebujemy jak najdokładniejszych informacji w dziedzinie społecznej. Potrzebujemy też więcej aktualnych danych i chcemy je szybciej otrzymywać, aby kształtować politykę społeczną, która odpowiada rzeczywistym potrzebom obywateli Europy tu i teraz. Prezentowany wniosek jest jeszcze jednym przykładem tego, jak ważny dla programu obecnej Komisji jest wymiar społeczny.

Proponowane rozporządzenie ramowe umożliwi szybszą publikację danych, ponieważ skraca terminy ich przekazywania w wielu obszarach. Poprawi również porównywalność i spójność unijnych statystyk społecznych dzięki powiązaniu siedmiu istniejących badań sondażowych gospodarstw domowych, które są obecnie przeprowadzane w UE, oraz harmonizacji zmiennych wspólnych dla dwóch lub większej liczby tych sondaży. Ułatwi to dodatkowo wspólną analizę zjawisk społecznych w oparciu o nowe metody badań. Będziemy też mieć do dyspozycji bogatszy i szerzej zakrojony zbiór danych dzięki wykorzystaniu innowacyjnych podejść i metod przez krajowe urzędy statystyczne oraz połączeniu danych z różnych źródeł.

Kontekst

Omawiana inicjatywa jest częścią większego programu modernizacji statystyki społecznej realizowanego w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi. Stanowi odpowiedź na coraz większe wyzwania w tym obszarze statystyki, do których należą szybkie innowacje metodologiczne i wykorzystanie IT, dostępność nowych źródeł danych, pojawiające się nowe potrzeby i oczekiwania użytkowników danych, a także stała presja wywierana na dostępne zasoby. Będzie też wsparciem dla planowanego europejskiego filara praw socjalnych, który wymaga solidnych podstaw naukowych w takich zagadnieniach, jak nierówności społeczne, umiejętności, dostęp do zatrudnienia dla wszystkich oraz wydatki na ochronę socjalną. Inicjatywa ta jest też częścią programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) i ma na celu usprawnienie europejskich statystyk społecznych zbieranych metodą doboru próby oraz zwiększenie wydajności procesu zbierania danych i przydatności wyników statystycznych.

Podobne inicjatywy są podejmowane w innych obszarach statystyki, takich jak statystyka przedsiębiorstw i rolnictwa.

Rozporządzenie ramowe dotyczy siedmiu badań gospodarstw domowych, są to: badanie aktywności ekonomicznej ludności (BAEL), europejskie badanie warunków życia ludności (EU-SILC), badanie dotyczące edukacji dorosłych (AES), Europejskie Ankietowe Badanie Zdrowia (EHIS), badanie dotyczące wykorzystania ICT w gospodarstwach domowych (ICT-HH), badanie dotyczące budżetów gospodarstw domowych (HBS) oraz zharmonizowane europejskie badanie budżetu czasu (HETUS).

Należy również zaznaczyć, że inicjatywa ta ograniczy koszty dla państw członkowskich zaangażowanych w przeprowadzanie badań reprezentacyjnych i zmniejszy obciążenie mieszkańców UE będących respondentami tych badań.

Komisja ma na celu stopniowe wdrożenie rozporządzenia ramowego, poczynając od 2019 r.

Wniosek jest wynikiem rozległych konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami: podmiotami tworzącymi dane, dostawcami danych i użytkownikami danych. Wyniki konsultacji streszczono w ocenie skutków, która jest publicznie dostępna tutaj.

Europejski System Statystyczny (ESS) tworzy dane statystyczne wykorzystywane do oceny wyników działań państw członkowskich w ramach europejskiego semestru, do monitorowania głównych celów strategii „Europa 2020”, na potrzeby wdrożenia wielu mechanizmów oceny stosowanych przez Komisję w dziedzinie zatrudnienia i kwestii społecznych oraz w celu przygotowania przyszłej strategicznej wizji dla Europy, która zastąpi strategię „Europa 2020”. Ponadto priorytety polityczne Unii wymagają dobrych narzędzi analizy i monitorowania w dziedzinach zatrudnienia, wzrostu i inwestycji; jednolitego rynku cyfrowego; pogłębionej i bardziej sprawiedliwej unii gospodarczej i walutowej; migracji; rynku wewnętrznego; unii energetycznej i klimatu.

Z biegiem lat ESS wprowadził zaawansowane narzędzia w celu udoskonalenia statystyk i zwiększenia ich porównywalności, aby umożliwić lepsze kształtowanie polityki na szczeblu europejskim i w państwach członkowskich. Niemniej jednak system ten coraz częściej staje wobec rosnącego zapotrzebowania na informacje statystyczne do celów analizy, badań naukowych i kształtowania polityki. Ponadto dane statystyczne powinny w dalszym ciągu spełniać wysokie standardy jakości statystyki publicznej, m.in. wymóg ich aktualności.

Statystyki społeczne obejmują wiele dziedzin (demografia, zatrudnienie, dochody i spożycie, dobrostan i jakość życia, edukacja, zdrowie itp.) i są pozyskiwane z różnych źródeł (dane dotyczące osób indywidualnych i gospodarstw domowych zebrane na poziomie indywidualnym z badań próby, spisów powszechnych, zagregowanych danych administracyjnych i danych od przedsiębiorstw). Wszystkie te aspekty są analizowane w spójny sposób w ramach programu modernizacji statystyki społecznej. Obecnie proponowane rozporządzenie ramowe stanowi ważny krok w kierunku modernizacji statystyki społecznej przede wszystkim pod względem danych z sondaży społecznych.

Przydatne linki