Ofiarą przemocy domowej pada w Gwatemali około 25 proc. kobiet w wieku reprodukcyjnym. W samym 2013 roku 564 kobiety zostały brutalnie zamordowane, a od roku 2000 zginęło 7 tys. kobiet.

Na szczęście Rafaela miała szansę zmienić swoje życie dzięki pomocy i wiedzy, jakie uzyskała podczas sesji szkoleniowych organizowanych przez organizację pozarządową specjalizującą się w prawach człowieka (CALDH – Centre for Human Rights Legal Action). Z czasem, również dzięki pomocy CALDH, z zalęknionej, zastraszonej i niepiśmiennej ofiary przemieniła się w prawdziwą liderkę społeczności i doradcę prawnego.

Marzeniem Rafaeli było zawsze zdobycie wykształcenia. Teraz kończy studia. Została też powołana na stanowisko członka Społecznej Rady ds. Rozwoju Obszarów Miejskich i Wiejskich. Do tego pracuje jako trenerka i moderatorka projektu UE „Jak dzięki wiedzy i współrządzeniu chronić prawa kobiet i zapobiegać przemocy”.

Podczas szkoleń na temat praw seksualnych i reprodukcyjnych Rafaela uświadamia kobietom, że ciało każdej kobiety należy tylko do niej. Opowiada o swoich własnych doświadczeniach i podkreśla, że „seks musi sprawiać przyjemność nie tylko mężczyźnie, lecz również kobiecie”.

Rafaela przyznaje, że przemoc i dyskryminacja, jakich doświadczyła, sprawiły, że zaczęła z nienawiścią myśleć o mężczyznach. Pomoc terapeuty pomogła jej zmienić swoje nastawienie. „Uczę się szanować samą siebie i podejmować świadome decyzje” – mówi. Rafaela znajduje też pociechę w tym, że teraz sama może pomagać innym kobietom, które mają podobne problemy.

Unijny projekt „Jak dzięki wiedzy i współrządzeniu chronić prawa kobiet i zapobiegać przemocy”, którego celem jest ochrona i propagowanie praw gwatemalskich Indianek oraz egzekwowanie przestrzegania tych praw, przyczynia się do zmniejszania przemocy wobec kobiet w 17 miejscowościach.

Wyzwanie polega na tym, by nadal chronić te dzielne kobiety, które walczą z przemocą wobec nich samych oraz ich rodzin, i zagwarantować im bezpieczeństwo.