UE i Azerbejdżan zacieśniają stosunki dwustronne, w tym współpracę energetyczną.
Nowy protokół ustaleń przewiduje podwojenie zdolności przesyłowej południowego korytarza gazowego, tak by do UE trafiało co najmniej 20 mld metrów sześciennych gazu rocznie do 2027 r.
Dziś w Baku przewodnicząca Komisji Ursulavon der Leyen i komisarz ds. energii KadriSimson spotkały się z prezydentem Ilhamem Alijewem i azerskim ministrem ds. energii Parvizem Shahbazowem, aby zacieśnić obecną współpracę między UE a Azerbejdżanem. Nowy protokół ustaleń w sprawie strategicznego partnerstwa w dziedzinie energii
Obecnie UE i Azerbejdżan negocjują również nową kompleksową umowę, która umożliwi ściślejszą współpracę w wielu dziedzinach, takich jak dywersyfikacja gospodarcza, inwestycje, handel i pełne wykorzystanie potencjału społeczeństwa obywatelskiego, przy czym podkreśla się znaczenie praw człowieka i praworządności.
Po wizycie w Baku Rada Współpracy UE-Azerbejdżan spotka się 19 lipca w Brukseli, aby dokonać przeglądu ogólnych stosunków i omówić potencjalne obszary współpracy w przyszłości.
Przewodnicząca Ursulavon der Leyen powiedziała: – Dzisiaj, dzięki nowemu protokołowi ustaleń, otwieramy nowy rozdział naszej współpracy energetycznej z Azerbejdżanem, kluczowym partnerem w naszych wysiłkach na rzecz odejścia od rosyjskich paliw kopalnych. Dążymy nie tylko do wzmocnienia już istniejącego partnerstwa, które gwarantuje stabilne i niezawodne dostawy gazu do UE za pośrednictwem południowego korytarza gazowego. Tworzymy również podstawy długoterminowego partnerstwa na rzecz efektywności energetycznej i czystej energii, ponieważ obie strony dążą do osiągnięcia celów porozumienia paryskiego. Energia jest jednak tylko jednym z obszarów, w których możemy zacieśnić współpracę z Azerbejdżanem i z niecierpliwością oczekuję pełnego wykorzystania potencjału naszych stosunków.
Zabezpieczenie alternatywnych dostaw gazu dla Europy
Nowy protokół ustaleń w sprawie strategicznego partnerstwa w dziedzinie energii podpisane dziś przez prezydenta Alijewa oraz przewodnicząca von der Leyen zawiera zobowiązanie do podwojenia zdolności przesyłowej południowego korytarza gazowego, tak by do UE trafiało co najmniej 20 mld metrów sześciennych gazu rocznie do 2027 r. Przyczyni się to do osiągnięcia celów w zakresie dywersyfikacji określonych w planie REPowerEU i pomoże Europie położyć kres zależności od rosyjskiego gazu. W oparciu o wzmocnioną współpracę energetyczną Azerbejdżan już teraz zwiększa dostawy gazu ziemnego do UE z 8,1 mld metrów sześciennych w 2021 r. do 12 mld m³ w 2022 r.
Komisarz do spraw energii KadriSimson oświadczyła: – Nowy protokół ustaleń podkreśla strategiczną rolę południowego korytarza gazowego w naszych wysiłkach na rzecz dywersyfikacji. Azerbejdżan zwiększył już dostawy gazu ziemnego do UE i tendencja ta będzie się utrzymywać: w tym roku do Unii trafi nawet 4 mld metrów sześciennych dodatkowego gazu, a do 2027 r. ilość gazu ma wzrosnąć ponad dwukrotnie. Nasza współpraca jest jednak szersza; dotyczy również przyspieszenia wprowadzenia odnawialnych źródeł energii i oraz emisji metanu; działania te przyczynią się zarówno do zwiększenia bezpieczeństwa dostaw, jak i do osiągnięcia naszych celów klimatycznych.
Jak stwierdzono w protokole ustaleń, UE i Azerbejdżan podzielają ambicję przyspieszenia rozwoju i wykorzystania zdolności wytwarzania i przesyłu energii ze źródeł odnawialnych, aby w pełni wykorzystać synergię między przejściem UE na czystą energię, a dużym niewykorzystanym potencjałem Azerbejdżanu w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności w sektorze energii morskiej.
Obie strony uznają również znaczenie globalnego zobowiązania dotyczącego metanu i uznają, że zapewnienie, by łańcuch dostaw gazu ziemnego był jak najbardziej wydajny, przyjazny dla środowiska oraz klimatu, stanowi zbiorową odpowiedzialność. Protokół ustaleń wspiera tworzenie systemów zbierania gazu ziemnego, który w przeciwnym razie byłby uwalniany do atmosfery lub spalany. Nasza współpraca będzie również miała kluczowe znaczenie dla wsparcia przystąpienia Azerbejdżanu do zobowiązania.
Po podpisaniu protokołu ustaleń komisarz Simson przeprowadzi dialog energetyczny między UE a Azerbejdżanem z ministrem Shahbazowem, aby omówić praktyczną realizację protokołu ustaleń.
Kontekst
UE od kilku miesięcy intensywnie współpracuje z partnerami międzynarodowymi, aby zdywersyfikować dostawy i zminimalizować wzrost cen energii. W strategii dotyczącej zewnętrznego zaangażowania energetycznego UE towarzyszącej planowi REPowerEU Komisja uznała, że południowy korytarz gazowy odgrywa kluczową rolę w dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego do UE, w szczególności na potrzeby krajów Europy Południowo-Wschodniej.
Komisja od dawna wspiera rozbudowę południowego korytarza gazowego, gdyż istotnie przyczynia się on do bezpiecznych, niezawodnych i przewidywalnych dostaw gazu ziemnego na potrzeby Europy Południowo-Wschodniej, a potencjalnie również Bałkanów Zachodnich, za pośrednictwem gazociągu transadriatyckiego.
