UE wprowadzi minimalne standardy zapewniające, że prawie wszystkie produkty na rynku wewnętrznym będą zrównoważone, trwałe i przyjazne dla środowiska.
Trwałe, bezpieczne i nadające się do recyklingu produkty, które są mniej szkodliwe dla środowiska, powinny stać się normą w UE. Ale jak? Odpowiedzią mogą być nowe przepisy dotyczące ekoprojektu.
Czym jest ekoprojekt?
Ekoprojekt polega na uwzględnieniu aspektów środowiskowych podczas projektowania produktu, aby miał jak najmniejszy wpływ na środowisko w całym cyklu życia.
Unijni producenci już teraz na etapie projektowania muszą dostosować się do istniejących wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią, takich jak grzejniki, lodówki, odkurzacze czy komputery. Te wymogi zmniejszają zużycie energii i negatywny wpływ na środowisko. UE idzie teraz o krok dalej i wprowadza wymogi dotyczące ekoprojektu dla prawie wszystkich produktów na swoim rynku.
Nowe wymogi dla ekologicznych produktów
W kwietniu 2024 r. Parlament zatwierdził porozumienie osiągnięte z Radą ws. nowego rozporządzenia w sprawie ekoprojektu znacznie rozszerzające zakres produktów, które mu podlegają. Rozporządzenie wprowadzi dodatkowe wymogi i minimalne normy dotyczące trwałości, możliwości naprawy, efektywności energetycznej i recyklingu. Zajmie się również praktykami, które prowadzą do przedwczesnego starzenia się produktów, czy to z powodu utraty funkcjonalności ze względu na cechy konstrukcyjne, niedostępność części zamiennych lub brak aktualizacji oprogramowania.
Parlament zadbał o to, aby wymogi dotyczące ekoprojektu zostały wprowadzone w trybie priorytetowym wobec niektórych produktów o dużym wpływie na środowisko, w tym żelaza, stali, aluminium, tekstyliów, mebli, opon, detergentów, farb i chemikaliów. Konsumenci będą mogli porównać informacje zawarte w paszportach produktów na portalu internetowym zarządzanym przez Komisję. Ułatwi to także kontrole organom publicznym.
Produktom będzie towarzyszyć cyfrowy paszport produktu, zapewniający konsumentom wszystkie istotne informacje potrzebne do podejmowania świadomych decyzji. Konsumenci będą mogli porównać informacje z paszportów produktów na scpecjalnym portalu internetowym zarządzanym przez Komisję Europejską. Ułatwi to także kontrole organom publicznym.
Ponadto, nowe przepisy mają powstrzymać niszczenie niesprzedanych produktów, co stanowi marnowanie cennych zasobów gospodarczych i staje się problemem dla środowiska. Przepisy zobowiązują duże przedsiębiorstwa do zgłaszania liczby niesprzedanych produktów konsumenckich wyrzuconych w ciągu roku oraz powodów, dla których było to konieczne. Niszczenie niesprzedanej odzieży, dodatków odzieżowych i obuwia zostanie zakazane dwa lata po wejściu w życie rozporządzenia, a w przyszłości mogą zostać dodane inne kategorie.
Kolejne kroki
Po formalnym zatwierdzeniu przez Parlament i Radę, rozporządzenie wejdzie w życie 20 dni po jego opublikowaniu. Komisja Europejska musi następnie określić szczegółowe wymagania dla różnych produktów, a producenci i kraje UE będą miały 18 miesięcy na ich spełnienie.
Więcej informacji
- Jak promować zrównoważoną konsumpcję?
- Nowe przepisy UE dla bardziej ekologicznych i etycznych baterii
- Zwalczanie 'pseudoekologicznego marketingu’: jak UE reguluje oświadczenia środowiskowe
- Prawo do naprawy: działania UE dla ułatwienia napraw