W razie potrzeby wszystkie upadające banki będą podlegały tym samym skutecznym i spójnym procedurom, zaś deponenci z większym prawdopodobieństwem utrzymają dostęp do rachunków.

Komisja Europejska przyjęła wniosek mający na celu dostosowanie i dalsze wzmocnienie istniejących unijnych ram zarządzania kryzysowego banków i gwarantowania depozytów, ze szczególnym uwzględnieniem średnich i mniejszych banków.

Odporność unijnego sektora bankowego, dysponującego solidnymi ramami zarządzania kryzysowego, w ostatnich latach znacznie wzrosła. Instytucje finansowe w UE mają wysoki poziom kapitału, charakteryzują się wysoką płynnością i podlegają ścisłemu nadzorowi.

Jak pokazało jednak doświadczenie, upadłością wielu średnich i mniejszych banków zarządzano za pomocą rozwiązań wykraczających poza ramy restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Czasami wiązało się to z wykorzystaniem pieniędzy podatników zamiast wymaganych zasobów wewnętrznych banku lub zasobów prywatnych, czy też finansowanych przez branżę zabezpieczeń (systemy gwarancji depozytów i fundusze na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji).

Przedstawiony wniosek umożliwi władzom zorganizowanie uporządkowanego opuszczenia rynku przez upadające banki, niezależnie od ich wielkości i modelu biznesowego, za pomocą szerokiego wachlarza narzędzi. W szczególności ułatwi to korzystanie z finansowanych przez branżę zabezpieczeń w celu ochrony deponentów w czasie kryzysów bankowych, np. poprzez przeniesienie ich z banku znajdującego się w trudnej sytuacji do banku funkcjonującego prawidłowo. Takie wykorzystanie zabezpieczeń musi być jedynie uzupełnieniem wewnętrznej zdolności banków do pokrywania strat, która pozostaje pierwszą linią obrony.

Ogólnie rzecz biorąc, jeszcze w większym stopniu przyczyni się to do utrzymania stabilności finansowej, ochrony podatników i deponentów oraz wsparcia gospodarki realnej i jej konkurencyjności.

Unijny system bankowy jest w dobrej kondycji dzięki bezprecedensowym reformom wprowadzonym od czasu kryzysu finansowego. Nasze banki są teraz silniejsze i lepiej przygotowane na ewentualne wstrząsy. Dziś czynimy kolejny krok, który zagwarantuje, że w razie potrzeby wszystkie upadające banki będą podlegały tym samym skutecznym i spójnym procedurom. Nie zmieniają się natomiast zasady, którymi się kierujemy: utrzymanie stabilności finansowej, ochrona pieniędzy podatników i zwiększenie zaufania deponentów. Przedstawione dziś wnioski ustawodawcze pomogą również ukończyć budowę unii bankowej stanowiącej fundament dobrze funkcjonującej unii gospodarczej i walutowej.Valdis Dombrovskis, wiceprzewodniczący wykonawczy do spraw gospodarki służącej ludziom – 18/04/2023

Reforma ta zwiększy naszą zdolność do zapewnienia, aby każdy bank mógł bezproblemowo opuścić rynek, niezależnie od jego wielkości czy modelu biznesowego, korzystając z narzędzi stworzonych w tym celu. Jest to najkorzystniejszy – dla gospodarki, podatników, a ostatecznie stabilności finansowej – sposób zarządzania upadłością banków. Deponenci również odniosą korzyści, ponieważ z większym prawdopodobieństwem utrzymają nieprzerwany dostęp do swoich rachunków.Mairead McGuinness, komisarz do spraw stabilności finansowej, usług finansowych i unii rynków kapitałowych – 18/04/2023

Proponowany wniosek ma następujące cele:

1. Utrzymanie stabilności finansowej i ochrona pieniędzy podatników

• Wniosek ułatwia korzystanie z systemów gwarancji depozytów w sytuacjach kryzysowych w celu ochrony deponentów (osób fizycznych, przedsiębiorstw, podmiotów publicznych itp.) przed ponoszeniem strat, kiedy jest to konieczne, aby uniknąć przeniesienia kryzysu na inne banki oraz negatywnych skutków dla społeczeństwa i gospodarki. Opierając się na finansowanych przez branżę zabezpieczeniach (takich jak systemy gwarancji depozytów i fundusze na cele restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji), wniosek zapewnia również lepszą ochronę podatników, których nie trzeba będzie angażować w utrzymanie stabilności finansowej. Systemy gwarancji depozytów mogą być wykorzystywane do tego celu dopiero po wyczerpaniu przez banki ich wewnętrznej zdolności do pokrycia strat i tylko w odniesieniu do banków, które zostały już wyznaczone jako wymagające restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.

2. Ochrona gospodarki realnej przed skutkami upadłości banków

• Proponowane przepisy umożliwią władzom pełne wykorzystanie wielu zalet, jakie oferuje restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja jako kluczowy element zestawu narzędzi zarządzania kryzysowego. W przeciwieństwie do samej likwidacji restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja może być mniej uciążliwa dla klientów, ponieważ zachowują oni dostęp do swoich rachunków, na przykład poprzez przeniesienie ich do innego banku. Ponadto zachowana jest ciągłość funkcji krytycznych banku. Przynosi to – w szerszym ujęciu – korzyści gospodarce i społeczeństwu.

3. Poprawa ochrony deponentów

• Utrzymany zostaje poziom gwarancji w wysokości 100 000 euro na deponenta i bank, jak określono w dyrektywie w sprawie systemów gwarancji depozytów, w odniesieniu do wszystkich kwalifikujących się deponentów w UE. Przedstawiony dziś wniosek w dalszym stopniu harmonizuje jednak standardy ochrony deponentów w całej UE. Nowe ramy rozszerzają ochronę deponentów na podmioty publiczne (tj. szpitale, szkoły, gminy), a także środki pieniężne klientów zdeponowane w określonych rodzajach funduszy (tj. przez przedsiębiorstwa inwestycyjne, instytucje płatnicze, instytucje pieniądza elektronicznego). Wniosek uwzględnia dodatkowe środki mające na celu harmonizację ochrony tymczasowych wysokich sald na rachunkach bankowych przekraczających 100 000 euro związanych z konkretnymi zdarzeniami życiowymi (takimi jak spadki lub odszkodowania z tytułu ubezpieczenia).

Dalsze działania

Nad pakietem legislacyjnym będą teraz debatować Parlament Europejski i Rada.

Kontekst

W swoim oświadczeniu z 16 czerwca 2022 r. Eurogrupa zauważyła, że unia bankowa pozostaje nieukończona i uzgodniła, że prace nad jej ukończeniem powinny w trybie natychmiastowym skoncentrować się na wzmocnieniu ram zarządzania kryzysowego i gwarantowania depozytów, aby zakończyć prace ustawodawcze w tym cyklu instytucjonalnym. Inne ważne projekty, takie jak ustanowienie trzeciego i ostatniego filaru unii bankowej – europejskiego systemu gwarantowania depozytów (EDIS) – oraz dalsze postępy w zakresie integracji rynku, zostaną ponownie ocenione w następnej kolejności, po reformie ram zarządzania kryzysowego i gwarantowania depozytów.

W swoim ostatnim sprawozdaniu w sprawie unii bankowej Parlament Europejski poparł również potrzebę przeglądu ram zarządzania kryzysowego i gwarantowania depozytów w celu poprawy ich funkcjonowania i przewidywalności w zakresie zarządzania upadłością banków.