12 państw UE wnioskuje o wspólne uruchomienie klauzuli obronnej.

Artykuł prasowy – 5 maja 2025 – Przedstawicielstwo w Polsce – Czas na przeczytanie: 3 min

Dwanaście państw UE złożyło wnioski o uruchomienie krajowej klauzuli wyjścia w ramach planu ReArm Europe. Ma to umożliwić zwiększenie wydatków na obronność bez naruszania reguł fiskalnych UE.

12 państw UE wnioskuje o wspólne uruchomienie klauzuli obronnej

Do tej pory 12 państw członkowskich złożyło do Komisji pisemny wniosek o uruchomienie krajowej klauzuli wyjścia w ramach paktu stabilności i wzrostu w ramach pakietu ReArm Europe Plan/Readiness 2030 przedstawionego w marcu 2025 r. Są to Belgia, Dania, Estonia, Finlandia, Niemcy, Grecja, Węgry, Łotwa, Polska, Portugalia, Słowacja i Słowenia. Oczekuje się, że dodatkowe wnioski zostaną złożone na późniejszym etapie, ponieważ kilka państw członkowskich wyraziło zainteresowanie skorzystaniem z tej klauzuli. 

Uruchomienie krajowej klauzuli wyjścia zapewnia państwom członkowskim dodatkową przestrzeń budżetową na zwiększenie wydatków na obronność, przy jednoczesnym zachowaniu zgodności z regułami fiskalnymi UE, zgodnie z dokumentem opublikowanym przez Komisję w ramach pakietu ReArm Europe Plan/Readiness 2030.

Rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie i zagrożenie dla bezpieczeństwa europejskiego stanowią wyjątkowe okoliczności, wywierając znaczną presję na finanse publiczne państw członkowskich ze względu na pilną potrzebę budowania ich zdolności obronnych.

W odpowiedzi UE przedstawiła ambitny pakiet obronny, oferujący dźwignie finansowe w celu pobudzenia inwestycji w unijny sektor obronny, w tym za pośrednictwem krajowej klauzuli wyjścia. Uruchomienie klauzuli umożliwi tym państwom członkowskim odejście od zatwierdzonych ścieżek wydatków netto lub ścieżki naprawczej w ramach procedury nadmiernego deficytu. Taka elastyczność jest przewidziana w przypadku wyjątkowych okoliczności pozostających poza kontrolą państwa członkowskiego, jeżeli mają one znaczący wpływ na jego finanse publiczne, jak ma to miejsce obecnie.

Aby zapewnić stabilność budżetową w średnim okresie, odchylenie od zalecanej ścieżki wydatków netto zostanie ograniczone do maksymalnie 1,5 % PKB dodatkowych wydatków na obronność na każdy rok uruchomienia do 2028 r.

Komisja oceni teraz wnioski przedłożone przez państwa członkowskie z myślą o przedstawieniu Radzie zaleceń dotyczących uruchomienia krajowej klauzuli korekcyjnej w ramach nadchodzącego pakietu europejskiego semestru wiosną 2025 r. Następnie Rada będzie miała miesiąc na podjęcie decyzji w tej sprawie. 

Kontekst  

Wspólnie uruchomienie krajowej klauzuli wyjścia do celów obronnych oraz pożyczka w ramach działania na rzecz bezpieczeństwa w Europie (SAFE) stanowią podstawę planu ReArm Europe / Readiness 2030, przedstawionego 19 marca. Jest to ambitny pakiet obronny zapewniający państwom członkowskim UE dźwignie finansowe umożliwiające zwiększenie inwestycji w zdolności obronne. W ramach pożyczki SAFE Komisja pozyska do 150 mld euro na rynkach kapitałowych, korzystając z ugruntowanego jednolitego podejścia do finansowania. Wykorzystanie pożyczki SAFE można uzupełnić uruchomieniem krajowej klauzuli wyjścia, co umożliwi państwom członkowskim znaczne i szybkie zwiększenie inwestycji w europejską obronność.

Podczas gdy w ramach krajowej klauzuli wyjścia państwa członkowskie skorzystają z dodatkowej przestrzeni na wydatki na obronność, unijne reguły fiskalne nadal mają pełne zastosowanie. Wszelkie odstępstwa od zatwierdzonych ścieżek wydatków netto, inne niż określone, będą monitorowane zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2024/1263 przez cały okres aktywacji.

Valdis Dombrovskis

UE robi dziś decydujący krok naprzód w zwiększaniu swoich wydatków na obronność i gotowości w tym zakresie. Już 12 państw członkowskich zwróciło się o uruchomienie krajowej klauzuli wyjścia, która zapewni znaczną dodatkową przestrzeń budżetową na inwestycje w ich zdolności obronne i przemysł obronny. Komisja będzie nadal zapewniać koordynację tej elastyczności i pomagać państwom UE w przechodzeniu na wyższe budżety obronne, przy jednoczesnym zachowaniu rozsądnej polityki budżetowej. Pozostajemy otwarci na więcej próśb. 

Valdis Dombrovskis, komisarz do spraw gospodarki i wydajności oraz wdrażania i upraszczania

Related topics

Gospodarka, finanse i euro 

Print friendly pdf

12 państw członkowskich wnioskuje o uruchomienie krajowej klauzuli korekcyjnej

(44.521 KB – PDF)

Download

This is a machine translation. Please refer to the original language. The European Commission takes no responsibility for the quality and accuracy of this machine translation.

Important information about machine translation

Informacje szczegółowe

Data publikacji 5 maja 2025

Autor Przedstawicielstwo w Polsce